Xô Viết Nghệ Tĩnh là cao trào cách mạng đầu tiên của quần chúng công nông do Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức và lãnh đạo, đánh dấu sự chuyển biến căn bản từ tính chất đấu tranh tự phát sang đấu tranh tự giác của phong trào công nhân Việt Nam. Xô Viết Nghệ Tĩnh là sự hội tụ của ý chí kiên cường, bất khuất, lòng yêu nước, ý thức cách mạng của con người xứ Nghệ thà hy sinh chứ không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ.
Những năm tháng này của 90 năm về trước, đất nước ta chìm đắm trong đêm trường nô lệ, nhân dân ta chịu cảnh áp bức lầm than của thực dân, phong kiến. Thực dân Pháp đã thi hành chính sách bóc lột hết sức hà khắc, đời sống nhân dân ta, đặc biệt là công nhân và nông dân vô cùng cực khổ. Yêu cầu giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc được đặt ra như là một tất yếu lịch sử. Trong bối cảnh đó, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đánh dấu bước ngoặt vĩ đại trong đời sống chính trị của nhân dân ta. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào cách mạng năm 1930-1931 đã diễn ra ở nhiều địa phương, trong đó đỉnh cao là Xô Viết Nghệ Tĩnh. Bất chấp sự đàn áp khốc liệt của thực dân Pháp, công nhân, nông dân ở Vinh – Bến Thủy và một số huyện của Nghệ An, Hà Tĩnh đã anh dũng đấu tranh làm nên cao trào cách mạng Xô Viết Nghệ Tĩnh, trở thành mốc son chói lọi mở đầu trang sử đấu tranh của dân tộc ta dước sự lãnh đạo của Đảng.
Mặc dù bị kẻ địch “khủng bố trắng”, đàn áp phong trào trong biển máu, hàng ngàn đồng bào và chiến sỹ cách mạng của Đảng đã hy sinh và bị bắt bớ, tù đày. Chính quyền Xô Viết chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn, nhưng Xô Viết Nghệ Tĩnh là một trong những trang sử vàng có ý nghĩa và bài học lịch sử sâu sắc đối với Đảng ta và cách mạng nước ta, đó là:
Xô Viết Nghệ Tĩnh là cao trào cách mạng đầu tiên của quần chúng công nông do Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức và lãnh đạo, đánh dấu sự chuyển biến căn bản từ tính chất đấu tranh tự phát sang đấu tranh tự giác của phong trào công nhân Việt Nam. Xô Viết Nghệ Tĩnh là sự hội tụ của ý chí kiên cường, bất khuất, lòng yêu nước, ý thức cách mạng của con người xứ Nghệ thà hy sinh chứ không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ.
Từ cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh đã khẳng định đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng, quyền và năng lực lãnh đạo của giai cấp công nhân và đảng tiền phong của mình. Là cuộc tổng diễn tập đầu tiên để dẫn đến thành công của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 lịch sử. Phong trào Xô Viết tuy không đạt được thành công như mong muốn nhưng đã giúp Đảng ta bước đầu xây dựng một loạt vấn đề cơ bản về đường lối chiến lược và phương pháp cách mạng được thử thách và đã đem lại những kinh nghiệm bổ ích cho tiến trình cách mạng tiếp theo.
Xô Viết Nghệ Tĩnh đã để lại cho Đảng ta bài học sâu sắc như về xây dựng khối liên minh công nông vững chắc dưới sự lãnh đạo của Đảng có đủ khả năng lật đổ sự thống trị của chủ nghĩa thực dân phong kiến, xây dựng chế độ xã hội mới, dân chủ, công bằng, tiến bộ hơn. Bài học về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất trong đấu tranh cách mạng. Bài học về tổ chức áp dụng bạo lực cách mạng để đập tan bạo lực phản cách mạng, giành và giữ chính quyền. Bài học về xây dựng Đảng vô sản kiểu mới của giai cấp công nhân, xây dựng chính quyền của dân, do dân, vì dân. Bài học lớn bao trùm đó là sự khẳng định dứt khoát vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân và Đảng tiền phong đối với cách mạng Việt Nam.
Đất nước ta sau gần 35 năm đổi mới đã giành được những thành tựu rất to lớn, có ý nghĩa lịch sử, đang bước vào thời kỳ phát triển mới với những thời cơ, thuận lợi lớn và cũng có không ít những khó khăn, thách thức gay gắt. Mục tiêu, đường lối phát triển đất nước của Đảng ta là “tăng cường xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh; phát huy sức mạnh toàn dân tộc và dân chủ xã hội chủ nghĩa; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; xây dựng nền tảng để sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại”. Để đạt được được mục tiêu đó đòi hỏi sự nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. 90 năm đã trôi qua, song bài học quý báu về xây dựng Đảng mà cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh (1930-1931) để lại vẫn bừng sáng, soi rọi từng nhịp bước phát triển và hội nhập của đất nước hôm nay. Ngọn lửa truyền thống cách mạng hào hùng ấy là động lực để các thế hệ người Việt Nam vượt qua khó khăn, đoàn kết, chung sức đồng lòng, quyết tâm xây dựng đất nước ngày càng văn minh, giàu mạnh./.
Thanh Lâm
Theo Trung tâm Thông tin Triển lãm