Huyện Phú Xuyên hiện có 345 di tích được Thành phố phê duyệt, công bố trong danh mục kiểm kê di tích. Các di tích, di sản của huyện Phú Xuyên đa dạng về loại hình như: Đình, chùa, đền, miếu, nhà thờ dòng họ, nhà cổ… Toàn huyện có 120 di tích lịch sử được xếp hạng, trong đó 38 di tích xếp hạng cấp Quốc gia…
Những năm qua, huyện Phú xuyên luôn làm tốt công tác bảo tồn, phát huy giá trị các di sản trên địa bàn huyện.
Hàng năm, UBND huyện đã chỉ đạo UBND các xã, thị trấn kiện toàn Ban Quản lý di tích các xã, Tiểu ban quản lý di tích các thôn, làng nhằm bảo tồn, quản lý, giữ gìn và phát huy giá trị di tích. Huyện cũng có những chính sách thiết thực nhằm hỗ trợ kinh phí cho người trực tiếp trông coi di tích đã xếp hạng trên địa bàn. Bên cạnh đó, huyện Phú Xuyên cũng làm tốt việc lập hồ sơ khoa học di sản văn hóa vật thể và phi vật thể.
Huyện Phú Xuyên hiện có 345 di tích được Thành phố phê duyệt, công bố trong danh mục kiểm kê di tích, là một trong những đơn vị có số lượng di tích lớn của Hà Nội. Các di tích, di sản của huyện Phú Xuyên đa dạng về loại hình như: Đình, chùa, đền, miếu, nhà thờ dòng họ, nhà cổ… Toàn huyện có 120 di tích lịch sử được xếp hạng, trong đó 38 di tích xếp hạng cấp Quốc gia và 82 di tích xếp hạng cấp Thành phố. Huyện phú Xuyên còn có 01 di tích cách mạng kháng chiến Trại Diền, xã Hồng Thái và 06 địa điểm đã được gắn biển lưu niệm di tích cách mạng kháng chiến Nhiều di tích, di sản của huyện Phú Xuyên đã trở thành điểm đến du lịch của nhiều du khách như: Đình Giẽ Hạ, Giẽ Thượng (xã Phú Yên), đình Đa Chất (xã Đại Xuyên), đình Cổ Chế (xã Phúc Tiến), đền thờ Tổ nghề Khảm (xã Chuyên Mỹ). Phú Xuyên cũng là nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa phi vật thể như: Hò Cửa Đình và múa hát Bài Bông ở Thôn Phú Nhiêu (xã Quang Trung); hát trống quân ở thôn Phúc Lâm (xã Phúc Tiến), hát Ca Trù ở thôn Chanh Thôn (xã Nam Tiến) và Nghề nặn Tò he ở thôn Xuân La (xã Phượng Dực)… Các lễ hội cổ truyền nổi tiếng như: Hội rước nước ở Cát Bi (xã Thụy Phú), Hội chạy lợn ở Trại Diền (xã Hồng Thái),….
Nghề nặn tò he Xuân La
Những năm qua, huyện Phú Xuyên đã đề nghị cấp trên đầu tư tôn tạo di tích và cũng đầu tư nhiều kinh phí cho công tác quản lý, tu bổ tôn tạo, phát huy các giá trị di tích lịch sử – văn hóa vật thể và phi vật thể trên địa bàn. Trong giai đoạn 2016-2020, Huyện ủy đã xây dựng Chương trình số 07 về “Phát triển văn hóa xã hội, nâng cao chất lượng giáo dục, xây dựng trường chuẩn Quốc gia, xây dựng người Phú Xuyên thanh lịch văn minh” và các kế hoạch thực hiện Chương trình hàng năm; trong đó nội dung tu bổ tôn tạo và quản lý, phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa là một trong những mục tiêu quan trọng của lĩnh vực văn hóa xã hội được huyện quan tâm.
Bên cạnh đó, huyện Phú Xuyên đã phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị của các di tích, di sản văn hóa với chính quyền các xã, thị trấn trong huyện. Huyện đã huy động được toàn hệ thống chính trị chung tay bảo vệ các di tích, di sản. Tiêu biểu nhất là Hội CCB, Hội Phụ nữ, đoàn thanh niên và đông đảo Nhân dân, nên các di tích di sản luôn được bảo vệ, trông nom, giữ gìn. Cảnh quan của các khu di tích luôn khang trang, sạch đẹp.
Đền, chùa Bái Đô
Đình Giẽ Thượng xã Phú Yên thu hút du khách (Ảnh tư liệu)
Để tăng cường công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn, thời gian tới, huyện Phú Xuyên và các xã, thị trấn sẽ tiếp tục tuyên truyền, động viên nhân dân nâng cao tinh thần bảo vệ các di sản văn hoá; phát huy xã hội hoá trong bảo vệ tôn tạo các di tích, tu sửa các di tích để trở thành các điểm tham quan du lịch; Khuyến khích, củng cố và phát triển mạnh hơn văn hoá phi vật thể; đầu tư để các điểm văn hoá: Hò cửa đình, múa hát Bài bông, Ca trù, nghề nặn Tò he… được mở rộng và phát triển. Phú Xuyên chủ trương tiếp tục duy trì và tổ chức tốt các lễ hội truyền thống của các địa phương, đặc biệt là tổ chức lễ hội vinh danh các làng nghề truyền thống trên địa bàn huyện.
Thanh Thanh