Mô hình đã góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của địa phương, phát triển du lịch, tuyên truyền nâng cao nếp sống văn hóa, văn minh, quảng bá mạnh mẽ các giá trị văn hóa của địa phương tới bạn bè trong nước và quốc tế.
Khu di tích lịch sử đền Sóc nằm trên núi Vệ Linh, xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, Hà Nội. Đây là nơi thờ Phù Đổng Thiên Vương – một trong tứ bất tử của dân tộc Việt Nam. Theo truyền thuyết, Thánh Gióng là người có công giúp vua Hùng Vương thứ VI dẹp giặc phương Bắc, đem lại thái bình cho đất nước và Nhân dân. Khu di tích lịch sử đền Sóc đã được xây dựng hơn 1.000 năm, trải qua nhiều biến thiên của lịch sử và thời gian, qua nhiều lần trùng tu nhưng vẫn giữ được kiến trúc nghệ thuật độc đáo, cùng nhiều cổ vật có giá trị. Năm 1962, Quần thể di tích đền Sóc được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia. Đến ngày 31/12/2014, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định công nhận Quần thể di tích đền Sóc là Di tích Quốc gia đặc biệt. Quần thể di tích đền Sóc hiện nay gồm đền Trình, đền Mẫu, chùa Non Nước, chùa Đại Bi, đền Thượng, hòn đá Chồng, tượng đài Thánh Gióng và các lăng bia đá ghi lại lịch sử và lễ hội đền Sóc.
Thực hiện Kế hoạch số 34-KH/HU ngày 16/7/2021 của Huyện ủy Sóc Sơn về việc thực hiện Chương trình cố 06-CTr/TU ngày 17/3/2021 của Thành ủy Hà Nội về “Phát triển văn hóa; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2021-2025”; Kế hoạch của UBND huyện Sóc Sơn căn cứ hướng dẫn của Ban Thường vụ Hội LHPN Hà Nội về việc hướng dẫn triển khai mô hình điểm “Danh lam thắng cảnh/ Di tích lịch sử kiểu mẫu”, Phòng Văn hóa – Thông tin huyện Sóc Sơn đã triển khai mô hình điểm tại Di tích quốc gia đặc biệt Đền Sóc. Đơn vị nhân rộng mô hình tại Tượng đài Thánh Gióng.
Tại di tích, công tác đón tiếp khách được đặc biệt quan tâm chú trọng. Di tích có 5 hướng dẫn viên hạng III và 7 hướng dẫn viên hạng IV. Hướng dẫn viên được tuyển chọn là viên chức, đeo thẻ, mặc đồng phục, được tham gia đầy đủ các lớp tập huấn định kỳ, được sát hạch hàng năm. Bài thuyết minh được xây dựng theo đúng nội dung quy định của khu di tích. Trung tâm quản lý khu du lịch – di tích đền Sóc đã cải tạo, nâng cấp, bổ sung đầy dủ hệ thống biển, bảng giới thiệu tại các khu vực đảm bảo đúng vị trí, tính thẩm mỹ, dễ nhìn. Thường xuyên cập nhật, cung cấp thông tin về lịch trình, các chương trình hoạt động trên hệ thống website, trang thông tin của đơn vị.
Công tác an ninh trật tự được bảo đảm. 100% du khách đến tham quan được an toàn tuyệt đối, không có tình trạng chen lấn xô đẩy, ùn tắc…Hiện tượng trộm cắp được hạn chế. Không xảy ra hiện tượng cờ bạc, mê tín dị đoan.
Tượng đài Thánh Gióng
Công tác vệ sinh môi trường được đảm bảo. Hệ thống thùng rác được trang bị đầy đủ. Cây cảnh, hoa thường xuyên được bổ sung. Trong đền và các ban thờ được bảo vệ an toàn, vệ sinh sạch sẽ, gọn gàng, trang nghiêm. Du khách không thắp hương trong các đền, không có hiện tượng cúng thuê, tình trạng đốt vàng mã giảm đáng kể; Không có hiện tượng ăn xin.
Di tích không tổ chức thu phí tham quan. Chỉ tổ chúc trông giữ phương tiện (phí trông giữ theo đúng quy định hiện hành của Nhà nước). Các hộ kinh doanh cam kết niêm yết giá, bán đúng giá niêm yết, đảm bảo chất lượng hàng hóa. Các hộ kinh doanh đều cam kết tham gia mô hình ““Danh lam thắng cảnh/ Di tích lịch sử kiểu mẫu”. Cán bộ Trung tâm và Nhân dân trên địa bàn thực hiện tốt 2 Quy tắc ứng xử của thành phố đồng thời lan tỏa và tác động tích cực đến các hộ kinh doanh và khách tham quan.
Việc triển khai mô hình đã góp phần xây dựng cộng đồng trách nhiệm của các tầng lớp cư dân trên địa bàn xã tự nguyện tham gia việc tạo lập và cải thiện môi trường kinh tế, xã hội lành mạnh và thuận lợi cho việc phát triển kinh tế cũng như các hoạt động bảo tồn di sản văn hóa. Mô hình đã góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của địa phương, phát triển du lịch, tuyên truyền nâng cao nếp sống văn hóa, văn minh, quảng bá mạnh mẽ các giá trị văn hóa của địa phương tới bạn bè trong nước và quốc tế. Nhân kỷ niệm 45 năm ngày thành lập huyện Sóc Sơn (1977-2022), UBND thành phố Hà Nội đã trao chứng nhận điểm du lịch của Thủ đô cho Di tích Quốc gia đặc biệt đền Sóc. Đây là sự khẳng định những giá trị to lớn về văn hóa, lịch sử, đồng thời mở ra cơ hội phát triển du lịch cho Di tích Quốc gia đặc biệt này.
Ngọc Minh