Di tích Ngôi nhà số 48 Hàng Ngang, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh viết bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) được Bộ Văn hóa và Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia tại Quyết định số 54-VHTT/QĐ ngày 29/4/1979.
Sáng 18/8, Thành ủy, Hội đồng nhân dân – Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức Lễ gắn biển công trình và khai mạc Trưng bày triển lãm tại di tích 48 Hàng Ngang (Hoàn Kiếm, Hà Nội), nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi thảo bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Các đại biểu dự Lễ gắn biển công trình và trưng bày triển lãm tại Di tích 48 Hàng Ngang.
Ảnh: Viết Thành
Dự Lễ gắn biển có các đồng chí: Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài; đại diện lãnh đạo các đơn vị liên quan của Trung ương.
Cùng dự có Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân Thành phố, Phó Trưởng đoàn Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn; Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Vũ Thu Hà, cùng đại diện lãnh đạo các đơn vị liên quan của Thành phố và gia đình nhà tư sản yêu nước Trịnh Văn Bô – Hoàng Thị Minh Hồ.
Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Bạch Liên Hương phát biểu tại buổi Lễ
Ảnh: Viết Thành
Báo cáo tại buổi lễ, đồng chí Bạch Liên Hương – Thành ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Hà Nội cho biết: Di tích Ngôi nhà số 48 Hàng Ngang, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh viết bản Tuyên ngôn Độc lập ngày 2/9/1945 khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được Bộ Văn hóa và Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia tại Quyết định số 54-VHTT/QĐ ngày 29/4/1979. Trong những ngày đầu Cách mạng tháng Tám 1945, ngôi nhà là nơi làm việc của Thường vụ Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tại đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã cùng Ban Thường vụ Trung ương Đảng quyết định nhiều chủ trương quan trọng về đối nội, đối ngoại, về thể chế và thành phần của Chính phủ lâm thời, về tổ chức ngày Lễ Độc lập… Đặc biệt, trong căn phòng nhỏ trên tầng 2 của ngôi nhà này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết bản Tuyên ngôn Độc lập đọc tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội vào ngày 2/9/1945, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Bằng tầm vóc và tư tưởng thời đại, bản Tuyên ngôn Độc lập là kết tinh giá trị truyền thống ngàn đời của dân tộc Việt Nam với khát vọng độc lập – tự do – hạnh phúc; đồng thời chứa đựng những giá trị phổ quát của nhân loại về quyền con người và quyền dân tộc tự quyết. Ngôi nhà đã trở thành “địa chỉ đỏ” giữa lòng Thủ đô Hà Nội. Nơi đây không chỉ ghi dấu những sự kiện quan trọng của dân tộc, mà còn là biểu tượng của trí tuệ cách mạng, tầm nhìn chiến lược và tinh thần yêu nước, ý chí độc lập và khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam. “Trong hành trình gìn giữ ký ức dân tộc và lan tỏa giá trị di sản, hoạt động gắn biển công trình và khai mạc triển lãm di tích chào mừng 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hôm nay không chỉ để tri ân quá khứ, mà còn để truyền trao ký ức, truyền lửa cho thế hệ trẻ – những người sẽ viết tiếp hành trình gìn giữ và phát triển một nước Việt Nam độc lập – tự cường – thịnh vượng”, đồng chí Bạch Liên Hương nhấn mạnh.
Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội chia sẻ, không gian lịch sử ngày hôm nay được tái hiện bằng trưng bày triển lãm khoa học, ứng dụng công nghệ hiện đại Mapping, công nghệ thực tế ảo VR, công nghệ hologram, có chiều sâu tư liệu và giá trị giáo dục di sản cao. Đây là kết quả của quá trình bảo tồn – nghiên cứu – sáng tạo nghiêm túc, thể hiện cam kết của thành phố Hà Nội trong việc đổi mới cách tiếp cận, nâng tầm công tác phát huy giá trị di sản văn hóa trong bối cảnh chuyển đổi số.
Không gian trưng bày triển lãm được thiết kế với ba chủ đề chính: ngôi nhà 48 Hàng Ngang và gia đình nhà tư sản yêu nước Trịnh Văn Bô – Hoàng Thị Minh Hồ; bối cảnh lịch sử và sự cần thiết ra đời bản Tuyên ngôn Độc lập; ý nghĩa bản Tuyên ngôn Độc lập và hành trình bảo vệ nền độc lập dân tộc.
Các đồng chí lãnh đạo Trung ương và thành phố Hà Nội tại di tích lịch sử 48 Hàng Ngang
Ảnh: Viết Thành
Khu vực tầng 1 giới thiệu khái quát về giá trị lịch sử của ngôi nhà 48 Hàng Ngang nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh viết bản Tuyên ngôn Độc lập, khắc họa vai trò, đóng góp của gia đình nhà tư sản dân tộc yêu nước Trịnh Văn Bô – Hoàng Thị Minh Hồ trong sự nghiệp cách mạng. Chính giữa phòng đặt 1 sa bàn mô phỏng các tuyến phố từ Hàng Ngang, Hàng Đào, Cầu Gỗ ra khu vực Quảng trường Ba Đình lịch sử, nơi Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Các đồng chí lãnh đạo Trung ương và thành phố Hà Nội thực hiện nghi thức cắt băng khai mạc trưng bày triển lãm tại di tích 48 Hàng Ngang
Ảnh: Viết Thành
Tầng 2 là phòng trưng bày tái hiện hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh ngồi viết bản Tuyên ngôn Độc lập. Sử dụng công nghệ hologram tái hiện hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đang ngồi trên bàn làm việc, tập trung soạn thảo văn kiện lịch sử “Tuyên ngôn Độc lập” kết hợp công nghệ mapping tái hiện khung cảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) tại Quảng trường Ba Đình lịch sử.
Các hiện vật lưu niệm gắn với Chủ tịch Hồ Chí Minh được số hóa gắn mã định danh QR để tiện cho khách tham quan tra cứu thông tin, tìm hiểu sâu hơn về hiện vật và các câu chuyện lịch sử gắn với từng hiện vật.
Tầng 3 để tưởng niệm và tri ân công lao to lớn, vai trò lịch sử vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong không gian trưng bày di tích còn bố trí phòng thờ với cách bài trí theo phong cách truyền thống, khắc ghi sâu sắc vai trò lịch sử vĩ đại của Người trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc.
Phòng thờ Bác là không gian diễn ra các hoạt động dâng hương, tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Không gian này được sắp xếp, bài trí lại nội thất theo lối tư sản Hà Nội xưa. Phòng triển lãm tái hiện không gian sinh hoạt của gia đình nhà tư sản yêu nước Trịnh Văn Bô và vợ là bà Hoàng Thị Minh Hồ. Những hình ảnh và hiện vật, kỷ vật lưu niệm của gia đình được sắp đặt gợi nhớ đến những hoạt động nổi bật của gia đình ông bà trong những ngày đầu Cách mạng tháng Tám và những cống hiến thầm lặng sau này.
Tầng 4 là không gian thực cảnh Hà Nội những năm 1945. Khu vực trải nghiệm thực tế ảo được bố trí không gian trải nghiệm thực cảnh Hà Nội năm 1945 bằng công nghệ thực tế ảo VR. Thông qua hệ thống ống nhòm VR du khách có thể quan sát và hình dung lại khung cảnh Thủ đô cách đây gần một thế kỷ với những con phố cổ, người dân Hà Nội trong trang phục ở thời kỳ đó, với không khí sục sôi của Cách mạng tháng Tám.
Di tích 48 Hàng Ngang được gắn biển công trình kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám (19/8/1945 – 19/8/2025) và Quốc khánh Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025). Trưng bày triển lãm tại di tích 48 Hàng Ngang mở cửa đón khách tham quan, phục vụ các đoàn đại biểu, học sinh – sinh viên, người dân Thủ đô và du khách đến tham quan, nghiên cứu, tìm hiểu và học tập.
Bình An