Huyện Thường Tín có 120 di tích đã được xếp hạng; 126 làng nghề, trong đó có 48 làng được công nhận làng nghề truyền thống. Huyện đã xác định thế mạnh và sản phẩm du lịch đặc trưng của huyện là du lịch văn hóa, tâm linh gắn với du lịch sinh thái và làng nghề truyền thống…
Được biết đến là “Vùng đất danh hương, đất trăm nghề” có bề dày truyền thống văn hóa, lịch sử, huyện Thường Tín có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển công nghiệp văn hóa, đặc biệt là du lịch văn hóa. Những năm qua, huyện đã triển khai nhiều giải pháp để phát huy giá trị di sản gắn với phát triển du lịch, nỗ lực để du lịch văn hóa trở thành thương hiệu, có những đóng góp tích cực vào sự phát triển của địa phương.
Huyện Thường Tín có 462 công trình tôn giáo, tín ngưỡng, trong đó có 120 di tích đã được xếp hạng. Trong đó có nhiều di tích nổi tiếng như chùa Đậu, đền – bến Chương Dương, đền thờ Nguyễn Trãi. Gắn liền với hệ thống di tích là nhiều lễ hội đặc sắc, tiêu biểu như : Lễ hội Chử Đồng Tử – Tiên Dung (xã Tự Nhiên), Lễ hội chùa Đậu (xã Nguyễn Trãi), Lễ hội đền Bộ Đầu (xã Thống Nhất), Lễ hội chùa Mui (xã Tô Hiệu)… Bên cạnh đó, huyện cũng sở hữu 129 di sản văn hóa phi vật thể gồm các loại hình: Nghệ thuật trình diễn dân gian, tập quán xã hội, lễ hội, nghề thủ công truyền thống, tri thức dân gian… Trên địa bàn huyện có 126 làng nghề, trong đó có 48 làng được công nhận làng nghề truyền thống. Nhiều làng nghề nổi tiếng như lược sừng Thụy Ứng, sơn mài Hạ Thái, thêu Quất Động, tiện Nhị Khê, chạm đá Nhân Hiền…với những sản phẩm chất lượng cao, được du khách trong và ngoài nước tín nhiệm.
Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng và các đồng chí lãnh đạo Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch, thành phố Hà Nội phát lệnh khởi công dự án xây dựng Khu lưu niệm Anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa Nguyễn Trãi
Với những tiềm năng, lợi thế sẵn có, huyện Thường Tín đã xác định thế mạnh và sản phẩm du lịch đặc trưng của huyện là du lịch văn hóa, tâm linh gắn với du lịch sinh thái và làng nghề truyền thống. Huyện đã xây dựng và triển khai nhiều Đề án: “Phát triển du lịch tâm linh gắn với làng nghề và làng sinh thái huyện Thường Tín giai đoạn 2016 – 2020, tầm nhìn 2030”; “Khu tưởng niệm danh nhân văn hóa Nguyễn Trãi” (xã Nhị Khê) và “Khu du lịch văn hóa làng nghề Thượng Phúc” (xã Văn Bình)… Đây là nền tảng cơ bản để huyện phát triển các sản phẩm du lịch đặc thù trên cơ sở khai thác các giá trị văn hóa vốn có, đồng thời định hình thương hiệu du lịch Thường Tín trong thời gian tới.
Sản phẩm của làng nghề sơn mài Hạ Thái ngày càng đa dạng, phong phú
Theo đó, những năm qua, huyện Thường Tín chú trọng công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch, xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng. Theo đó, huyện đã tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao hiệu quả hoạt động xúc tiến du lịch trên trang Thông tin điện tử huyện và hệ thống thông tin đại chúng. Song song với đó, huyện cũng đầu tư xây dựng tour du lịch tâm linh kết hợp với làng nghề truyền thống và du lịch sinh thái, đưa khách tham quan chùa Đậu, đền thờ Nguyễn Trãi, đền thờ và lễ hội Chử Đồng Tử – Tiên Dung, đền – bến Chương Dương, đình và lễ hội Bộ Đầu gắn với tham quan các làng nghề truyền thống như tiện gỗ Nhị Khê, thêu tay truyền thống Quất Động, gỗ Vạn Điểm, sơn mài Hạ Thái cùng các khu du lịch sinh thái ven sông Hồng, điểm du lịch sinh thái bãi Tự Nhiên, làng du lịch sinh thái xã Hồng Vân…Phối hợp với Sở Du lịch lắp đặt 6 biển chỉ dẫn du lịch; tổ chức 5 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho hướng dẫn viên du lịch tại điểm và du lịch cộng đồng; tổ chức đưa các doanh nghiệp du lịch về khảo sát dịch vụ nhằm xây dựng tour, tuyến du lịch tại làng nghề sơn mài Hạ Thái, làng thêu Quất Động, Thắng Lợi và khu vực phụ cận để phát triển du lịch.
Lễ hội Chử Đồng Tử – Tiên Dung thu hút đông đảo du khách gần xa
Bên cạnh đó, công tác quản lý và phát huy các giá trị di tích trên địa bàn huyện luôn được quan tâm. Huyện đã triển khai nhiều hoạt động, giải pháp tích cực nhằm khơi dậy, bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích này. Hàng năm, huyện đều xây dựng kế hoạch và các các văn bản hướng dẫn nhằm tăng cường việc bảo vệ và khoanh vùng bảo vệ những nơi có di tích, cũng như các di tích đã được xếp hạng. Phối hợp với Ban quản lý danh thắng Hà Nội về thẩm định đề nghị xếp hạng di tích cấp Thành phố; Tham mưu hỗ trợ thực hiện tu bổ, tôn tạo theo Nghị quyết số 21/NQ-HĐND ngày 15/12/2017 cho 11 di tích xuống cấp nghiêm trọng; tham mưu tổ chức thành công Khởi công công trình xây dựng Khu lưu niệm Anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa Nguyễn Trãi… Đồng thời hướng dẫn UBND các xã, thị trấn thực hiện công tác tu sửa cấp thiết và tu bổ các di tích: Đình Hưng Hiền (xã Hiền Giang); Trường Lương Văn Can (xã Nhị Khê); đền Đông Thai (xã Vân Tảo)…Song song với công tác tu bổ, tôn tạo các di tích, trong thời gian qua, huyện cũng thường xuyên tổ chức đoàn kiểm tra, giám sát việc tổ chức các lễ hội lớn trên địa bàn huyện, đảm bảo lễ hội diễn ra tốt đẹp, ổn định an ninh trật tự, không có ăn mày, ăn xin, không mê tín dị đoan, đặc biệt là quan tâm đến công tác vệ sinh an toàn thực phẩm.
Trong thời gian tới, huyện Thường Tín sẽ tăng cường quảng bá, giới thiệu các thành tựu văn hóa, nghệ thuật, các sản phẩm đặc thù của địa phương, các danh lam thắng cảnh với Nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế, tạo điều kiện khai thác giá trị văn hóa của vùng đất địa linh nhân kiệt, giá trị các di tích lịch sử văn hóa, sản phẩm làng nghề, sản phẩm nông nghiệp. Chú trọng thu hút, đầu tư các nguồn lực; khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế để phát triển đa dạng các loại hình du lịch. Đẩy mạnh xã hội hóa đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa, bảo tồn tôn tạo, phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể, duy trì và phát huy các sản phẩm làng nghề truyền thống.
Đức Minh