Ngày 15/01/2024, UBND thành phố Hà Nội chính thức ban hành Kế hoạch số 19/KH-UBND về quản lý và tổ chức lễ hội trên địa bàn thành phố năm 2024. Theo đó, năm nay lễ hội sẽ được tổ chức theo tinh thần tiết kiệm, trang trọng, hiệu quả, không để xảy ra các hoạt động mê tín dị đoan, hủ tục lạc hậu; phù hợp với thuần phong mỹ tục, các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc; đáp ứng nhu cầu hưởng thụ và nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân; bảo tồn phát huy các giá trị di sản văn hóa, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội và du lịch trên địa bàn thành phố.
Để làm tốt việc này, UBND thành phố yêu cầu các cấp, các ngành cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nâng cao ý thức, trách nhiệm cán bộ, nhân dân trong việc thực hiện các quy định về tổ chức lễ hội, nhất là việc thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội; giữ gìn vệ sinh công cộng và bảo vệ môi trường trong hoạt động lễ hội; thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh. Qua đó, tạo sự chuyển biến tích cực trong xây dựng nếp sống văn hóa, xây dựng lối sống, ứng xử văn minh trong gia đình, cộng đồng và mọi lĩnh vực của đời sống xã hội; xây dựng và nhân rộng những mô hình điểm, giảm bớt những hiện tượng phản cảm trong văn hóa ứng xử, vi phạm các quy định về thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội.
Các quận, huyện, thị xã chỉ đạo các cơ quan được giao nhiệm vụ tổ chức lễ hội, ban tổ chức lễ hội thực hiện rà soát, lập danh sách các lễ hội; thành lập, phê duyệt quy chế làm việc của ban tổ chức lễ hội; chịu trách nhiệm về hoạt động của ban tổ chức lễ hội, về công tác quản lý và tổ chức lễ hội theo quy định. Công bố công khai quy hoạch các điểm vui chơi, giải trí trong khu vực lễ hội, thực hiện việc quản lý, đốt vàng mã đúng nơi quy định; quản lý và sử dụng tiền công đức công khai, minh bạch, đúng mục đích; nghiêm cấm hoạt động đổi tiền lẻ tại các di tích và lễ hội. Việc tổ chức sắp xếp các dịch vụ phục vụ du khách phải có biển chỉ dẫn sơ đồ các khu vực trong khuôn viên di tích; sắp xếp hợp lý nơi sắp lễ, giá để đồ lễ, nơi dâng lễ, đốt hương, hóa sớ; xem xét, bố trí hợp lý nơi thắp hương bảo đảm an toàn và phòng, chống cháy nổ cho di tích; có bảng tóm tắt giới thiệu lịch sử, giá trị kiến trúc, văn hóa nghệ thuật của di tích…
Về thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội, các cấp, các ngành tổ chức sắp xếp hợp lý các dịch vụ phục vụ du khách; khuyến khích mỗi di tích chỉ đặt một lư hương chung phục vụ người hành lễ, khách tham quan và người hành lễ không đặt tiền lễ, tiền công đức lên các ban thờ hoặc gài vào tiền lẻ vào đồ lễ, tượng Phật cũng như các hiện vật khác làm ảnh hưởng đến tính tôn nghiêm của di tích. Bố trí nơi chứa rác thải, nhà vệ sinh bảo đảm tiện lợi cho nhân dân. Quy hoạch sắp xếp hệ thống hàng quán dịch vụ khoa học, hợp lý, nơi trông giữ phương tiện giao thông thuận tiện cho nhân dân. Nghiêm cấm mua bán ấn phẩm văn hóa chưa được phép lưu hành, phối hợp với chính quyền địa phương bảo đảm an ninh trật tự, xóa bỏ các tệ nạn xã hội…”.
Một trong những nội dung mới của việc triển khai công tác lễ hội năm 2024 tại Hà Nội, đó là ngành văn hóa đã ban hành bộ tiêu chí về xây dựng môi trường văn hóa trong lễ hội truyền thống. Đặt mục tiêu năm 2024, có 70% các lễ hội tại Hà Nội bảo đảm các tiêu chí về xây dựng môi trường văn hóa trong lễ hội, đồng thời phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa gắn với xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Đồng thời, Thành phố cũng công bố đường dây nóng tiếp nhận và xử lý các thông tin phản ánh về lễ hội. Cấp Thành phố: số điện thoại đường dây nóng: 0965.404.557. Các quận, huyện cũng sẽ công bố số điện thoại đường dây nóng của đơn vị mình.
UBND thành phố sẽ thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra công tác quản lý và tổ chức lễ hội năm 2024 trên địa bàn để xử lý kịp thời những sai phạm, tiêu cực trong hoạt động tổ chức lễ hội, vi phạm Luật Di sản văn hóa, xâm hại di tích và ảnh hưởng đến các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng để lễ hội phát triển lành mạnh, đúng hướng.
Sở Văn hóa và Thể thao thành lập 2 đoàn kiểm tra, giám sát các hoạt động lễ hội; xử lý nghiêm theo quy định đối với các tổ chức, cá nhân lợi dụng lễ hội để tăng giá, ép giá; kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, lợi dụng lễ hội để hoạt động mê tín, dị đoan, kinh doanh thu lợi bất chính và các hoạt động không lành mạnh…
Thanh Mai