Trong các ngày 9, 11, 13/3/2025, Cụm di tích Đình – Chùa La Thượng (xã Phú Hồng), đình Quy Mông (xã Phú Sơn) và chùa Cộng Hoà (xã Thái Hòa), huyện Ba Vì đã long trọng tổ chức lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp thành phố, Bằng xếp hạng di tích lịch sử-nghệ thuật cấp Thành phố.
Ngày 09/3, Đảng ủy – HĐND – UBND – UBMTTQ xã Phú Hồng cùng cán bộ và nhân dân thôn La Thượng đã long trọng tổ chức lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp thành phố đình, chùa La Thượng.
Cụm di tích Đình – Chùa La Thượng có niên đại khởi dựng từ rất sớm vào thời Lê Trung Hưng, di tích thờ các vị thần, phật bảo trợ cho đời sống tâm linh tín ngưỡng, tôn giáo của cộng đồng cư dân làng La Thượng, trong chiến tranh chống thực dân Pháp và Mỹ là nơi trú ẩn bảo vệ bộ đội, nhân dân ta. Trải qua nhiều biến thiên của lịch sử, sự tác động của thiên nhiên, giặc giã di tích Đình – Chùa La Thượng đã bị tàn phá. Nhưng bằng tinh thần đoàn kết, chung lòng, trân trọng các giá trị lịch sử văn hóa. Chính quyền và nhân dân nơi đây đã phục dựng, tu bổ, tôn tạo lại ngôi đình, chùa La Thượng uy nghi, vững trãi mang đậm giá trị văn hóa lịch sử với các hạng mục kiến trúc cổ kính và trang nghiêm như: Nghi môn, Đại bái, Hậu cung, Miếu Nghè; Cổng chùa, Tiền đường, Thượng điện, Nhà Tổ, Nhà mẫu và nhiều hiện vật có giá trị khác.
Đình thờ Thành Hoàng là Tướng quân Ngô Tân, người đã có công đánh tan quân Tần xâm lược ở ngã ba sông Bạch Hạc (Tam Giang) dưới thời An Dương Vương. Trong kháng chiến, đình là nơi họp và tập luyện của dân quân du kích xã, lớp học của con em nhân dân, là nơi họp bàn công việc của nhân dân trong làng, trong xã. Chùa tọa lạc ngay đầu làng. Chùa có hệ thống tượng rất đa dạng và phong phú. Hệ thống tượng được bài trí hợp với bài trí của ngôi chùa Bắc Bộ và mang đậm tính truyền thống, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân địa phương.

Ngày 11/3/2025, Đảng ủy – HĐND – UBND – UBMTTQ xã Phú Sơn cùng cán bộ và nhân dân thôn Quy Mông cũng đã tổ chức lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử nghệ thuật cấp thành phố đình Quy Mông.
Đình Quy Mông có từ lâu đời, trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, đến năm 1906 đình được xây dựng lại tại vị trí hiện nay. Đình nhìn theo hướng Tây Nam, bao gồm đầy đủ các hạng mục: Đại bái, tả hữu mạc, sân vườn với tổng diện tích hiện nay 1.800 m2. Trải qua bao biến cố của lịch sử, năm tháng thời gian, sự phong hóa của thiên nhiên ngôi đình đã xuống cấp, nhân dân đã tu sửa làm lại nhiều lần để giữ gìn biểu tượng truyền thống của làng. Hiện Tại đình còn giữ được một số cấu kiện nguyên gốc: Hệ thống trạm khắc, bộ ngai thờ, lư hương gốm… Hệ thống kết cấu của toà Đại bái được gia cố bằng bê tông cốt thép đảm bảo không bị xuống cấp thêm và giữ an toàn cho đến hôm nay.
Đình Quy Mông thờ thành hoàng Đức Thánh Tản, đồng thời là nơi phục vụ nhu cầu tín ngưỡng cho Nhân dân địa phương và du khách thập phương từ bao đời nay. Hàng năm, nhân dân tổ chức lễ hội cầu bình an cho nhân dân, cầu cho mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt, cầu cho quốc thái dân an. Với những giá trị về lịch sử văn hóa và kiến trúc nghệ thuật, ngày 22/01/2025, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 442 công nhận xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp thành phố đối với đình Quy Mông, xã Phú Sơn.
Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử – nghệ thuật đình Quy Mông và lễ hội xuân Ất Tỵ năm 2025 là nguồn cổ vũ, động viên Đảng bộ, chính quyền, nhân dân xã Phú Sơn nói chung và nhân dân thôn Quy Mông nói riêng. Qua đó tiếp tục duy trì và giữ gìn những giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp của quê hương, cùng nhau đoàn kết xây, thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước góp phần xây dựng xã Phú Sơn đạt được các mục tiêu ổn định về chính trị, phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.

Ngày 13/3/2025, Đảng ủy – HĐND – UBND – UBMTTQ xã Thái Hoà cùng cán bộ và nhân dân thôn Cộng Hoà tổ chức lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử-nghệ thuật cấp Thành phố chùa Cộng Hoà.
Chùa Cộng Hòa là một ngôi chùa cổ được xây dựng vào thế kỷ 10 và từng trải qua nhiều lần tu sửa, cải tạo để giữ gìn và bảo tồn giá trị văn hóa lịch sử.
Ngôi chùa này nằm trong khuôn viên rộng rãi, yên bình giữa thiên nhiên hùng vĩ của vùng núi Ba Vì. Đến chùa Cộng Hòa, du khách sẽ được ngắm nhìn kiến trúc cổ kính của các công trình, những bức tượng phật và bia đá cổ xưa. Ngoài ra, chùa Cộng Hòa còn là nơi lưu giữ nhiều di sản văn hóa và lịch sử quý giá của xã hội. Du khách đến thăm chùa có thể tham gia các lễ hội truyền thống và những hoạt động tâm linh khác để trải nghiệm và tìm hiểu văn hóa tinh thần của dân tộc.

Trao Bằng công nhận, tặng hoa và phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Nguyễn Đức Anh đã chúc mừng Đảng bộ, chính quyền các xã nói chung và Nhân dân các thôn nói riêng khi các di tích của địa phương được công nhận là di tích lịch sử, văn hóa, nghệ thuật cấp Thành phố.
Để tiếp tục phát huy giá trị của di tích, góp phần tuyên truyền, giáo dục truyền thống lịch sử văn hóa cho các tầng lớp Nhân dân và thế hệ trẻ tương lai, Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Nguyễn Đức Anh đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền và các ban ngành đoàn thể, tầng lớp Nhân dân các xã Phú Hồng, Phú Sơn, Thái Hoà cùng Nhân dân các thôn tiếp tục thực hiện tốt các văn bản pháp lý của Nhà nước quy định về công tác quản lý và bảo vệ di tích cũng như bảo vệ những giá trị văn hóa của di tích. Tổ chức và quản lý lễ hội truyền thống tại địa phương theo đúng quy định của Nhà nước, phát huy tốt hơn nữa những phong tục tập quán, bản sắc văn hóa của địa phương.
BV