Xác định rõ vai trò quan trọng của tài liệu, hiện vật là nền tảng cho trưng bày bổ sung trong Di tích, những năm qua, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò (Ban Quản lý Di tích) luôn quan tâm, đẩy mạnh công tác nghiên cứu, sưu tầm tài liệu, hiện vật từ các nhân chứng và thân nhân các cựu tù chính trị Nhà tù Hỏa Lò nhằm bổ sung cho nội dung trưng bày.
Để năng cao năng lực và phương pháp nghiên cứu, sưu tầm cho đội ngũ cán bộ làm công tác chuyên môn, Ban Quản lý Di tích đã tổ chức nhiều buổi tập huấn nghiệp vụ. Qua những buổi tập huấn, trình độ và kỹ năng sưu tầm của cán bộ được nâng cao.
Chính từ nỗ lực của cả tập thể, Ban Quản lý Di tích đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình từ các tổ chức, cá nhân trong việc thu thập tài liệu, hiện vật. Nhiều nhân chứng và gia đình đã trao tặng tài liệu, hiện vật với mong muốn Ban Quản lý Di tích sẽ lưu giữ, bảo quản và phát huy hiệu quả, góp phần giáo dục truyền thống cho Nhân dân.
Hoạt cảnh tái hiện cuộc vượt ngục bằng hình thức chui cống ngầm trong chương trình Giao lưu “Dấu ấn vượt thời gian” nhân kỷ niệm 80 năm cuộc vượt ngục của các chiến sĩ cách mạng tại Nhà tù Hỏa Lò (3/1945 – 3/2025)
Giai đoạn 2022 – 2024, Ban Quản lý Di tích đã nghiên cứu nội dung và thiết kế mỹ thuật 15 trưng bày chuyên đề tại Di tích và 3 trưng bày chuyên đề lưu động.
Hằng năm, thực hiện 4 đợt công tác bảo quản định kỳ cho hiện vật tại Di tích. Thực hiện bảo quản trị liệu 3 gian xà lim tử hình và hệ mái che, 55 hiện vật (134 đơn vị bảo quản). Bảo quản gia cố 2 hiện vật cửa cống ngầm và hệ thống tường bao tại Di tích. Thay thế chú thích các phù điêu trưng bày bị xuống cấp, tu sửa một số bục, bệ, tủ trưng bày tại các phòng trưng bày…
Ban Quản lý Di tích xuất bản sách “Kể chuyện Nhà tù Hỏa Lò” (tiếng Việt); sách “Cây bàng lá đỏ” (tiếng Anh) phục vụ truyền thông, quảng bá về Di tích. Lập danh mục 4 hiện vật thuộc Danh mục tài sản cố định đặc thù thuộc phạm vi quản lý. Nghiên cứu, xây dựng bộ phim 3D “Hành quyết tử tù” chiếu tại khu vực trưng bày máy chém tại trại giam nữ tù nhân.
Các tài liệu, hiện vật được sử dụng trong trưng bày chuyên đề tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò
Ban Quản lý Di tích xây dựng kịch bản, quy trình biểu diễn hoạt cảnh tại một số phòng trưng bày với mong muốn tái hiện chân thực một phần cuộc sống của các chiến sĩ cách mạng trong thời gian bị giam tại Nhà tù Hỏa Lò. Từ đó, góp phần tạo nên tính đa dạng, hấp dẫn, cung cấp thêm nhiều thông tin lịch sử về Nhà tù Hỏa Lò cho du khách…
Phát huy những kết quả đạt được, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác sưu tầm nhằm thu thập thêm nhiều tài liệu, hiện vật, tạo nên nguồn tư liệu phong phú phục vụ cho công tác nghiên cứu, chỉnh lý và đổi mới trưng bày tại Di tích.
Ngọc Trâm