Dưới cái nắng oi bức của mùa hè, các thành viên Câu lạc bộ hát Trống quân làng Phúc Lâm vẫn hăng say tập luyện, chuẩn bị cho đêm diễn kỉ niệm ngày Quốc khánh 2-9. Lời ca, tiếng hát, tiếng trống, xen lẫn những tiếng vỗ tay cổ vũ của người xem vang cả […]
Dưới cái nắng oi bức của mùa hè, các thành viên Câu lạc bộ hát Trống quân làng Phúc Lâm vẫn hăng say tập luyện, chuẩn bị cho đêm diễn kỉ niệm ngày Quốc khánh 2-9. Lời ca, tiếng hát, tiếng trống, xen lẫn những tiếng vỗ tay cổ vũ của người xem vang cả một góc làng. Những làn điệu Đức bắc, Cò lả, Mời trầu, những câu đối đáp thông minh, dí dỏm, nhưng lại rất đỗi tình cảm cất lên rộn ra như xua tan đi không khí ngột ngạt, oi nóng mùa hè ở vùng quê chiêm trũng vừa trải qua cơn bão số 1 này.
Câu lạc bộ (CLB) hát Trống quân thôn Phúc Lâm, xã Phúc Tiến, huyện Phú Xuyên vừa mới được thành lập năm 2016. CLB gồm 18 thành viên. Họ toàn là những người nông dân chân lấm tay bùn. Với niềm đam mê ca hát, các hội viên đã tự nguyện tập hợp với nhau, thành lập CLB để có điều kiện sinh hoạt, gặp gỡ và cùng nhau tập luyện văn nghệ với mục đích là bảo tồn và phát huy giá trị loại hình nghệ thuật hát Trống quân truyền thống của quê hương, truyền niềm say mê cho thế hệ trẻ quê hương. Hát Trống quân là hình thức sinh hoạt ca hát giao duyên, xuất hiện vào đời nhà Trần và thời vua Quang Trung. Hát Trống quân ở thôn Phúc Lâm xưa kia chỉ được cất lên vào những dịp hội làng hay đêm Trung thu. Đầu thế kỷ XX hát Trông quân của Phúc Lâm phát triển thịnh vượng với những đội hát chuyên đi hát khắp nơi trong vùng, gây nhiều tiếng vang, sau năm 1945 thì bị lãng quên.
Theo chủ nhiệm lâm thời CLB Đào Thị Mách: Ngày đầu mới khôi phục hát Trống quân, làng chỉ có dăm người tham gia vừa biểu diễn, vừa truyền dạy theo hồi ức. Các thành viên này đã cùng nhau luyện tập, cùng nhau tự túc phương tiện, trang phục khi biểu diễn, dần dà phát triển đông đúc, sinh hoạt đều đặn vào các buổi tối những ngày nông nhàn, 1 tháng sinh hoạt 2 lần. Mặc dầu các thành viên trong câu lạc bộ gồm nhiều lứa tuổi khác nhau, cao nhất là 84 tuổi, thấp nhất là 30 tuổi nhưng tất cả đều có chũng một niềm đam mê, một mong muốn cùng nhau giữ gìn, phát huy tinh hoa văn hoá do cha ông để lại, đồng thời đáp ứng một phần nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tinh thần của nhân dân trong vùng .
CLB hoạt động dựa trên tinh thần tự nguyện, tự giác, tự túc. Chính nhờ sự nhiệt tình, tâm huyết với văn hóa truyền thống mà họ đã trở thành những người “giữ lửa” và “truyền lửa” lúc nào không hay.
Hơn 20 năm khôi phục hát Trống quân, từ thuở chỉ là một đội hát Trống quân, qua truyền dạy, phát triển, đến nay đã trở thành một CLB hát Trống quân gồm 3 thế hệ: cao niên, trung niên, thanh niên, và đang truyền dạy cho khoảng 10 cháu thiếu niên địa phương có niềm đam mê Trống quân; các thành viên CLB đã tổ chức hàng trăm đêm biểu diễn Trống quân tại địa phương, đi giao lưu ở một số tỉnh, thành trong cả nước, một số huyện trong Thành phố…Đặc biệt, CLB còn tham gia các hội thi do Thành phố tổ chức đạt kết quả cao, trong đó có giải Đặc biệt và giải Nhất trong Liên hoan dân ca dân vũ năm 2016 do Nhà văn hóa, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức.
Ông Lưu Văn Thăng, Bí thư Chi bộ làng Phúc Lâm cho hay: Hơn 20 năm qua, thôn luôn tạo điều kiện về tình thần, trang âm, âm thanh, sân biểu diễn Trống quân. Để hát Trông quân được bảo tồn và phát huy, thôn đã có công văn đề nghị các cấp ra quyết định Công nhận CLB hát Trống quân Phúc Lâm.
Ông Vũ Đức Hòa Phó chủ tịch UBND xã Phúc Tiến thì khẳng định: Hiện xã đã ra quyết định thành lập CLB và báo cáo với ngành Văn hóa huyện. Xã đang lên nhiều kế hoạch để bảo tồn và quảng bá hát Trống quân của địa phương.
Không thù lao, không lương, thưởng, chỉ với niềm đam mê, những người “nghệ sĩ nông dân” thôn Phúc Lâm vẫn cháy hết mình trong mỗi lần biểu diễn hát Trống quân. Sự nhiệt thành, niềm đam mê của những “nghệ sĩ nông dân” này sẽ góp phần không nhỏ trong việc gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa dân tộc và phong trào văn nghệ ở địa phương.
Câu lạc bộ hát trống quân Phúc Lâm góp phần giữ gìn và phát huy nét đẹp của di sản hát trống quân Hà Nội
Thanh Quy