Thời gian gần đây, du lịch văn hóa ở các quốc gia không chỉ dừng lại ở danh lam thắng cảnh, khám phá ẩm thực mà còn thu hút đông đảo du khách vì không khí sôi động của các lễ hội âm nhạc đình đám. Hà Nội với lợi thế về di sản văn hóa phong phú và cơ sở hạ tầng ngày càng hoàn thiện đang đóng vai trò rất lớn cho sự phát triển du lịch âm nhạc Việt Nam.
Cách đây 4 năm, Phùng Khánh Ly từ Singapore trở về nước cùng hai người bạn nước ngoài để được gặp ca sĩ yêu quý và thưởng thức trọn vẹn lễ hội âm nhạc Monsoon Music Festival (Lễ hội Âm nhạc quốc tế Gió mùa). Dù khoảng thời gian nghỉ ngắn ngày nhưng nhóm ba bạn trẻ đã không ngại mặc áo mưa “cháy” hết mình trong không khí se lạnh đặc trưng của Hà Nội.
Giống như Khánh Ly, đến Hà Nội và xem âm nhạc trong thời gian qua đã trở thành lựa chọn của nhiều người. Hàng vạn người dừng chân Hà Nội để được chìm đắm trong không gian nghệ thuật của Monsoon Music Festival và thỏa mãn với tình yêu dành cho âm nhạc và thần tượng. Trong đó có nhiều khán giả ngoại quốc đến Việt Nam hoặc lưu lại Hà Nội khi biết thông tin về sự kiện này.
Nhạc sĩ Quốc Trung, Tổng đạo diễn của Monsoon Music Festival chia sẻ, sau 8 năm ấp ủ, cuối năm 2014, ông và những người bạn của mình đã đưa Monsoon Music Festival đến với khán giả Hà Nội nói riêng và khán giả yêu nhạc trên cả nước nói chung. Qua 5 mùa thực hiện, Monsoon Music Festival đã trở thành một “thương hiệu” rất riêng của Hà Nội khi vào cuối thu đầu đông, khi những đợt gió đầu mùa bắt đầu thổi, cũng là lúc hàng ngàn người dù quen nhau hay chưa quen cùng nắm tay, lắc lư trong không gian âm nhạc được cất lên ở Hoàng Thành.
Theo thống kê, qua 5 mùa, Monsoon Music Festival đã huy động 3.000 tình nguyện viên là sinh viên, rất nhiều bạn sau đó trở thành thành viên của Ban tổ chức; thu hút hàng vạn khán giả và đạt doanh thu khoảng 15 tỷ đồng/năm/chương trình.
 |
| Lễ hội âm nhạc được tổ chức tại Hà Nội. |
Sau 5 lần tổ chức, Monsoon Music Festival đã đón hơn 225.000 khán giả trong nước và những du khách quốc tế tới du lịch Hà Nội. Hơn 300 nghệ sĩ trong nước và quốc tế đã tham gia biểu diễn qua các năm, trong đó có nhiều tên tuổi được yêu thích như ban nhạc Scorpions (Đức), nữ ca sĩ Joss Stone (Anh), nhóm Kodaline (Ireland), nhóm ADOY (Hàn Quốc), Los Frequencies (Bỉ), Hyukoh (Hàn Quốc) hay nhóm Bond (Anh).
Từ những thành công đó, Monsoon Music Festival nằm trong Chiến lược phát triển ngành công nghiệp văn hóa Thủ đô, luôn nỗ lực hướng tới mục tiêu lâu dài là xây dựng một lễ hội âm nhạc quốc tế có uy tín, đẳng cấp trong khu vực và quốc tế, cũng như xây dựng một thương hiệu và một sản phẩm văn hóa cộng đồng cho Thủ đô Hà Nội.
Năm nay, Monsoon Music Festival trở lại lấy chủ đề Phố Hàng Nhạc – dựa trên cảm hứng từ tên gọi 36 phố phường Hà Nội và kéo dài từ 14 – 22/10 với hình thức mở rộng hơn. Đó là một lễ hội thành phố với 10 ngày âm nhạc, có sự tham gia của 40 nghệ sĩ trong nước và quốc tế, hơn 70 buổi biểu diễn và tính ra là 4.000 phút chơi nhạc, lan tỏa không khí lễ hội khắp thành phố Hà Nội vào cuối tháng 10 – thời điểm chuyển giao đón gió mùa từ thu sang đông.
Thời gian qua, du lịch âm nhạc có những khởi sắc từ sân khấu âm nhạc có quy mô và tổ chức chỉn chu, thu hút sự quan tâm của cộng đồng yêu nhạc, đặc biệt là giởi trẻ. Đó cũng là cầu nối giữa âm nhạc Việt với khu vực và quốc tế.
 |
| Đêm nhạc của ca sĩ Mỹ Tâm thu hút rất đông khán giả |
Đây không phải lần đầu các buổi biểu diễn âm nhạc tại Hà Nội để lại ấn tượng trong lòng người mộ điệu. Năm 2022, một sự kiện âm nhạc quốc tế lớn nhất mùa hè năm 2022 mang tên “HAY Glamping Music Festival” được tổ chức bởi TheBROS Entertaiment đã thu hút rất nhiều sự chú ý của khán giả cả nước. Vào ngày 6/8/2022, HAY Festival 2022 chính thức “đổ bộ” tại Công viên Yên Sở – Hà Nội với chuỗi hoạt động kết hợp như thể thao, nghệ thuật đường phố, ẩm thực, khu vực glamping trendy dành riêng cho giới trẻ…
Các sự kiện trên cho thấy, Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng đang trở thành một trong những thị trường hấp dẫn các sao quốc tế dừng chân biểu diễn. Bên cạnh sự kiện tầm cỡ quốc tế, các đêm nhạc của những ca sĩ trong nước như Mỹ Tâm, Hà Anh Tuấn, Đen… cũng là chất xúc tác để kéo du khách đến với Hà Nội và các tỉnh, thành. Từ đó góp phần quảng bá hình ảnh Hà Nội – thành phố văn hóa truyền thống và hiện đại nói riêng, Việt Nam nói chung, phát triển du lịch văn hóa, đem đến cho công chúng những điểm đến không thể bỏ qua.
Cần chiến lược cho du lịch âm nhạc cất cánh
Trên thế giới, xu hướng “đu idol” – người hâm mộ bỏ kinh phí, thời gian tham gia vào các chương trình có thần tượng trình diễn khiến concert tourism (du lịch âm nhạc – PV) ngày càng nở rộ và đặc biệt thu hút các bạn trẻ.
 |
| Các nghệ sĩ biểu diễn trước đông đảo khán giả. |
Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, việc xây dựng thương hiệu cho các sự kiện nghệ thuật có ý nghĩa rất lớn trong việc phát triển các ngành công nghiệp văn hóa.
Đây là hoạt động vừa có mục đích tạo dấu ấn cho các địa phương, nhất là các địa điểm du lịch, vừa trở thành cơ hội để các nghệ sĩ thể hiện tài năng, kết nối, giao lưu với đồng nghiệp, khán giả và các bên liên quan khác, từ đó thúc đẩy phát triển nghệ thuật nước nhà, định vị tên tuổi của sự kiện nghệ thuật và nghệ sĩ Việt Nam trong dòng chảy chung của văn hóa, nghệ thuật thế giới. Những sự kiện nghệ thuật như lễ hội âm nhạc quốc tế hay rất nhiều các sự kiện nghệ thuật công cộng khác, đang trở thành những địa chỉ hấp dẫn và thu hút sự quan tâm từ khắp cả nước và thế giới.
Cũng giống như các thành phố khác, Hà Nội hoàn toàn có tiềm năng hút khách quốc tế thông qua các buổi biểu diễn của nghệ sĩ thần tượng. Ông Lê Quốc Vinh, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc của Tập đoàn Truyền thông Lê Bros nhận định, việc tổ chức lễ hội, sự kiện văn hóa lớn nếu Hà Nội không làm được thì không đâu làm được bởi Hà Nội là nơi có điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị hạ tầng, con người có sẵn và tốt hơn nhiều địa phương khác.
Ví dụ như các sân vận động lớn, không gian công cộng hiện có, nhà hát… trong tương lai còn nhiều dự án đang được xây dựng. Mặc dù chưa đầy đủ nhưng có thể đáp ứng được một số điều kiện và tổ chức. Quan trọng nhất, Hà Nội là nơi hội tụ rất đông đội ngũ sáng tạo, cơ quan doanh nghiệp, cơ sở đào tạo tập trung vào lĩnh vực nghệ thuật. Với vị thế là Thủ đô, Hà Nội cũng là địa phương có mối quan hệ quốc tế hàng đầu.
Tuy nhiên, để tận dụng triệt để cơ hội do những buổi biểu diễn này mang lại và thúc đẩy du lịch âm nhạc tại Việt Nam và Hà Nội, ngành du lịch cũng cần có chiến lược triển khai cụ thể.
Nhiều chuyên gia cho rằng, cùng với khai thác thị trường trong nước, cũng cần chú trọng thu hút các ngôi sao quốc tế, trở thành điểm đến của những sự kiện nghệ thuật lớn. Bên cạnh đó, việc cung cấp những sản phẩm du khách cần là thực sự cần thiết và phải thật chuyên nghiệp để đáp ứng. Ngoài ra, sự hợp tác giữa các cơ quan quản lý du lịch, các đơn vị tổ chức sự kiện và doanh nghiệp địa phương là rất quan trọng trong tạo ra các gói du lịch toàn diện kết hợp vé xem biểu diễn…