Phát triển các chương trình du lịch trải nghiệm, sử dụng các nền tảng mạng xã hội để truyền thông, tổ chức các hoạt cảnh sinh động tái hiện tinh thần bất khuất của các chiến sĩ cách mạng trong ngục tù…Đó là những cách làm sáng tạo mà Di tích Nhà tù Hỏa Lò đã triển khai để mang tới cho Du khách những trải nghiệm thú vị, góp phần đưa lịch sử đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là các bạn trẻ.
Theo thống kê của Di tích Nhà tù Hỏa Lò, năm 2023, đơn vị đã đón tiếp hơn 600 nghìn lượt khách với doanh thu đạt hơn 14 tỷ đồng. Nhờ sự đồng hành, giúp đỡ của các đơn vị trong ngành di sản, cùng với sự cố gắng nỗ lực của tập thể cán bộ nhân viên đã luôn phấn đấu để đưa Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa thực sự là một trong những địa chỉ cho những bài học lịch sử hấp dẫn và là điểm đến ấn tượng cho du khách trong và ngoài nước.
Để mang lại sự hấp dẫn cho du khách, đơn vị đã nâng cấp trải nghiệm tham quan của du khách tại hệ thống trưng bày thường xuyên. Xây dựng những bài thuyết minh trưng bày phù hợp với từng lứa tuổi; nội dung lịch sử được truyền tải đến du khách qua lời dẫn chuyện của thuyết minh viên, kết hợp với âm thanh sống động, phù hợp. Để tạo điểm nhấn, đơn vị cũng tích cực tìm tòi, đổi mới hình thức thể hiện, tăng cường trải nghiệm thực tế không gian trưng bày chuyên đề, với nội dung, đề tài phong phú gắn liền với các sự kiện lịch sử hay các ngày lễ trọng đại của đất nước. Các hoạt động tương tác được ứng dụng nhiều hơn trong các trưng bày chuyên đề, hỗ trợ gia tăng trải nghiệm của khách tham quan, lan toả hình ảnh Di tích. Xây dựng các hoạt động trải nghiệm thực tế và biểu diễn các hoạt cảnh tái hiện lại sự kiện lịch sử liên quan đến nội dung trưng bày….
Hoạt cảnh trong trưng bày chuyên đề “Sông Hồng cuộn sóng”
Đội ngũ truyền thông của di tích đã có nhiều sáng tạo trong hình thức thể hiện như lồng ghép câu đố hóm hỉnh, lời bài hát, hình ảnh minh hoạ… với thông tin gắn liền với lịch sử tưởng chừng “khô khan”. Qua nền tảng mạng xã hội, di tích đã thu hút đông đảo các bạn trẻ đến tham quan. Đặc biệt từ năm 2019, Nhà tù Hoả Lò triển khai hệ thống thuyết minh tự động để phục vụ du khách. Với thiết bị này, du khách có thể tự trải nghiệm 35 câu chuyện lịch sử qua chính lời kể của những người tù chính trị về cuộc sống khó khăn trong tù…
Du khách cũng có thể tham quan di tích nhà tù Hỏa Lò trên hai nền tảng Spotify và Apple Podcasts. Tại đây, 3 chương trình trưng bày trực tuyến mang tên “Thắp lửa yêu thương”, “Sắt – Son”, “Lời thề quyết tử” được truyền tải qua giọng đọc cảm xúc khiến khán, thính giả dễ dàng tiếp cận câu chuyện lịch sử hơn.
Song song với các cách thức sáng tạo trên nền tảng số, di tích Nhà tù Hoả Lò còn giới thiệu các trưng bày theo chủ đề nhằm giúp công chúng có góc nhìn chi tiết trong từng giai đoạn đấu tranh của tổ quốc. Vào tháng 7 vừa qua, di tích đã trưng bày chuyên đề “Mầm xanh trên đá” giới thiệu phong trào đấu tranh của học sinh, sinh viên và Đội Quân báo Thiếu niên Bát Sắt chống thực dân Pháp. Bên cạnh những hoạt cảnh tái hiện không khí đấu tranh quyết liệt của học sinh, sinh viên thời ấy, trưng bày còn mang đến những câu chuyện chân thức qua lời kể của các nhân chứng sống.
Hoạt động tham quan hiện vật lịch sử, xem hoạt cảnh tái hiện khung cảnh đấu tranh quyết liệt của các chiến sỹ cách mạng và lắng nghe câu chuyện của những nhân chứng sống đã mang đến nhiều dấu ấn khó phai trong lòng du khách trong và ngoài nước: “Di tích nhà tù Hoả Lò là địa điểm có sức hút rất lớn, giúp du khách hiểu về quá khứ và rút ra bài học trong tương lai.
Hoạt cảnh trong trưng bày chuyên đề “Phút hồi sinh”
Không chỉ tạo nên điểm nhấn từ các tour “Đêm thiêng liêng – Sống như những đóa hoa”, “Đêm thiêng liêng – Lửa thanh xuân” tái hiện chân thực cuộc sống khắc nghiệt trong Nhà tù Hỏa Lò, di tích còn thành công khi sáng tạo các hình thức thể hiện trên môi trường số và ngay tại không gian trưng bày hiện vật. Theo Ban quản lý di tích Nhà tù Hoả Lò, số lượng du khách đăng ký tham quan các tour đêm lúc nào cũng kín chỗ. Mỗi ngày di tích đón trung bình hơn 2000 lượt khách trong nước và quốc tế. Cho thấy, di tích Nhà tù Hỏa Lò đã thành công trong việc đưa lịch sử gần hơn với công chúng, đặc biệt là các bạn trẻ.
“Hỏa Lò phản ánh chân thực về lịch sử, cho cả góc nhìn của người dân, góc nhìn của những người đã đi qua cuộc chiến và góc nhìn của cả những người ở mặt đối lập với chúng ta trong thời kỳ cuộc chiến và góc nhìn cho cả những người sau này nhìn về cuộc chiến”. Đó là cảm nhận của một du khách khi có dịp trải nghiệm tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò.
Phương Uyên