Là một trong những địa bàn khẩn trương triển khai nhiệm vụ xây dựng phường văn minh đô thị. Các địa bàn trên quận Hà Đông đã quán triệt chủ trương, tiêu chí phường văn minh đô thị đến cấp uỷ, đoàn thể địa phương để tạo sự đồng thuận cho cả hệ thống chính trị trong triển khai thực hiện. Theo Phòng Văn hoá – Thông tin quận Hà Đông, quận đã triển khai xây dựng phường đạt chuẩn văn minh đô thị tại 5 phường, gồm: Văn Quán, Mộ Lao, Hà Cầu, Phú La, Phú Lãm. Quy định về phường đạt chuẩn văn minh đô thị có từ lâu, nhưng kế hoạch đã tạo ra xung lực mới. Các phường đều đang tích cực triển khai. Tuy nhiên, phải đến năm 2023, quận mới tổ chức đánh giá, bình xét xem những địa phương nào có khả năng hoàn thành. Quận phấn đấu có 2 phường đạt chuẩn văn minh đô thị. Việc triển khai có tác dụng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, nâng cao, gìn giữ kỷ cương trên địa bàn.
Quận Ba Đình chọn phường Điện Biên trở thành phường điểm để xây dựng phường đạt chuẩn văn minh đô thị. Từ khi triển khai, cảnh quan môi trường, trật tự đô thị trên địa bàn đã có nhiều cải thiện. Phường đã phân công lực lượng cụ thể, kiểm tra, xử lý kiên quyết các trường hợp vi phạm về bán hàng rong không đúng quy định, vi phạm lấn chiếm vỉa hè, lòng đường… Cùng với các hoạt động của chính quyền, Hội Liên hiệp Phụ nữ phường thường xuyên duy trì tổng vệ sinh môi trường; tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường trong nhà, ngoài ngõ; Đoàn Thanh niên ra quân bóc, xóa quảng cáo rao vặt tại các ngõ, phố, địa điểm công cộng; chỉnh trang sơn sửa tủ điện, tạo cảnh quan trên các tuyến phố sạch đẹp hơn… Phường đã xây dựng tuyến phố Nguyễn Thái Học là tuyến phố điểm về quảng cáo. Đến nay, đã xử lý 24 biển hiệu điện tử, 22 biển hiệu sai quy định; đồng thời, tổ chức tuyên truyền, ký cam kết 100% các tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh mặt phố thực hiện tốt các tiêu chí xây dựng tuyến phố điểm về văn minh đô thị.
Đưa ra mục tiêu 40% phường, thị trấn đạt chuẩn vào năm 2025, bằng với mục tiêu của thành phố đưa ra, quận Tây Hồ còn phấn đấu 8/8 phường đạt tiêu chí “Phường văn hoá”. Theo Phòng Văn hoá – Thông tin quận Tây Hồ, mô hình “Phường văn hoá” là một sáng tạo của quận Tây Hồ trong thực hiện các phong trào văn hoá, xây dựng đô thị văn minh. Thực chất, tiêu chí xây dựng “Phường văn hóa” là một sự nâng cấp các quy định trong “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và chủ trương xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.
Đó là, phường đạt danh hiệu văn hóa phải có ít nhất 85% số hộ, 75% số tổ dân phố văn hóa; không để xảy ra tình trạng bạo lực gia đình; không có tụ điểm cờ bạc, ma túy, mại dâm; người dân sống và ứng xử văn minh, thanh lịch; không cởi trần, chửi bậy, đánh nhau, say rượu, bia gây mất trật tự công cộng… Đến hết năm 2021, toàn quận đã có 5 phường đạt chuẩn “Phường văn hoá”. Việc đạt các tiêu chí “Phường văn hoá” giúp nhiều địa phương từng bước tiệm cận với tiêu chí phường chuẩn văn minh đô thị. Do đó, các phường Nhật Tân, Quảng An… đang nỗ lực để “về đích” phường chuẩn văn minh đô thị đúng như dự kiến.
Nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân, cải tạo bộ mặt đô thị, ngày 22/2/2022, UBND TP Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 59/KH-UBND về nâng cao chất lượng xây dựng phường, thị trấn đạt chuẩn văn minh đô thị trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2022-2025. Thành phố giao Sở Văn hoá và Thể thao là cơ quan thường trực theo dõi việc thực hiện. Hiện, hầu hết các địa phương đã triển khai. Tuy nhiên, thực tế, không ít địa phương còn dè dặt. Toàn quận có hàng chục phường, nhưng việc đăng ký số phường đạt chuẩn văn minh đô thị còn thấp. Nhiều địa phương “kêu khó” trong triển khai các tiêu chí.
Bởi, phường đạt chuẩn văn minh đô thị có tới 9 tiêu chí lớn và hàng chục tiêu chí thành phần, bao quát nhiều mặt của đời sống kinh tế, xã hội, văn hoá. Các tiêu chí về quy hoạch, xây dựng, giao thông, chiếu sáng, việc làm… đều cơ bản “trong tầm tay”. Nhưng khó nhất vẫn là tiêu chí văn hoá, thể thao, ví dụ như các tiêu chí: 90% tổ dân phố thuộc phường; 80% tổ dân phố thuộc thị trấn có điểm sinh hoạt văn hóa, thể thao, hoạt động thường xuyên, hiệu quả; hoặc Nhà văn hóa có cơ sở vật chất, trang thiết bị bảo đảm, được quản lý sử dụng đúng mục đích. Đây là điều bất khả thi với hầu hết các phường thuộc các quận không có quỹ đất xây dựng.
Nhìn chung, để tháo gỡ vướng mắc này, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, các địa phương. Thậm chí, cần mời cả các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn tham gia, chia sẻ cùng địa phương để “vượt khó”, nhất là trong việc hỗ trợ mặt bằng.
