Ngày 14/2, tại di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám phối hợp với Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp tổ chức khai mạc triển lãm “Văn Miếu trong sự hồi sinh di sản của Hà Nội giai đoạn 1898-1954”. Sự kiện thiết thực chào mừng 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Pháp (1973-2023).
Theo thông tin tại sự kiện, Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp kể từ khi được thành lập vào năm 1902 tại Hà Nội – khi đó là thủ phủ của Liên bang Đông Dương, đã đặt cho mình nhiệm vụ thăm dò khảo cổ học, thu thập các bản thảo, bảo tồn các di tích, nghiên cứu về các dân tộc thiểu số, ngôn ngữ và lịch sử của các nền văn minh châu Á từ Ấn Độ đến Nhật Bản. Văn Miếu khi ấy chỉ được người Pháp gọi là Chùa Quạ vì mức độ hoang phế, nhưng đối với với Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp, đây lại là một di tích quan trọng. Suốt nhiều năm, Viện đã có mối liên hệ chặt chẽ với di tích trong việc bảo vệ, tu bổ thường xuyên, phục hồi chức năng thờ tự, đưa di tích trở thành một trong những di sản đầu tiên của Hà Nội được đơn vị được xếp hạng. Lịch sử của Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp luôn gắn liền với Văn Miếu cho đến tận khi EFEO rời đi vào năm 1957.
Thông qua bộ sưu tập ảnh Việt Nam của Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp, triển lãm kể lại hành trình của những con người tham gia vào việc bảo tồn khu di tích Văn Miếu, góp phần đưa di sản hồi sinh mạnh mẽ, uy nghi hơn. Triển lãm cũng giúp công chúng hiểu về những công việc đã thực hiện ở Văn Miếu của các nhà nghiên cứu lúc bấy giờ; đồng thời cung cấp cho người xem một góc nhìn đương đại về công tác nghiên cứu ngày nay. Cùng với đó là chân dung của những con người luôn có niềm đam mê với di sản, đã góp phần cho bảo tồn khu di tích – sự quyết tâm, nỗ lực không mệt mỏi nhằm đối phó trước những tác động mạnh mẽ của thời gian lên di sản.
Ngài Nicolas Fiévé – Giám đốc Viện Viễn đông Bác cổ Pháp nhấn mạnh: Triển lãm cho thấy sự phát triển về mặt kiến trúc của Văn Miếu, cuộc sống bên trong và các hoạt động tế lễ diễn ra tại đây, cũng như công tác tu bổ, tôn tạo di sản trong nhiều năm, với sự cống hiến miệt mài và tận tụy của những người tham gia công tác này. Với các tư liệu quý, Triển lãm cho phép chúng ta trở lại quá khứ gần như vẫn còn hiện hữu nơi đây.