Mô hình khu dân cư (KDC) văn hóa “năm không” đang được triển khai, nhân rộng ở phường Kim Giang (quận Thanh Xuân) góp phần nâng cao đời sống cho người dân nơi đây. Kết quả từ mô hình đóng góp quan trọng đưa phường Kim Giang trở thành một trong 3 tập thể, cá nhân vừa được Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đề nghị UBND thành phố trình Thủ tướng Chính phủ khen thưởng vì có thành tích trong phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” giai đoạn 2000-2020.
Xây dựng văn hóa từ những điều giản dị
Mô hình Khu dân cư (KDC) “năm không” (không rác thải; không vi phạm pháp luật về cờ bạc, ma túy, mại dâm; không có hộ tái nghèo; không lấn chiếm vỉa hè, lòng đường; không vi phạm trật tự xây dựng) được phường Kim Giang triển khai xây dựng từ năm 2019, với mô hình điểm là KDC số 3.
Đến nay đã thành nếp quen, mỗi ngày ông Phạm Sông Thao – Bí thư Chi bộ KDC số 3 đều dành thời gian nhất định để dạo quanh KDC, nhắc nhở người dân nếu phát hiện vi phạm về trật tự đô thị, trật tự công cộng, vệ sinh môi trường thì thông tin kịp thời. Khi phát hiện quảng cáo, rao vặt nào mới dán không đúng nơi quy định, ông tự tay bóc, trả lại cảnh quan sạch đẹp cho khu phố. “Cả KDC hiếm khi thấy quảng cáo, rao vặt trái phép, bởi người dân có thói quen loại bỏ “rác tường”, “rác cột điện”… ngay khi phát hiện. Công tác xây dựng nếp sống văn hóa ở đây được thực hiện quyết liệt từ những điều giản dị như vậy”, ông Phạm Sông Thao tự hào chia sẻ.
Người dân phường Kim Giang (quận Thanh Xuân) vệ sinh môi trường ngày cuối tuần.
Trước đó, giống với nhiều KDC ở khu vực nội thành Hà Nội, với đặc trưng “đất chật, người đông”, KDC số 3 tồn tại nhiều “điểm nóng” vi phạm về rác thải hay lấn chiếm lòng, lề đường, gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị. Để ngăn chặn, cả KDC với 3 tổ dân phố (TDP) đã tổ chức họp bàn tìm giải pháp, quan trọng nhất là tạo sự đồng thuận trong Nhân dân, phát huy tính tự giác, nêu gương và tổ chức biện pháp xử lý khi xảy ra vi phạm. Tổ trưởng TDP số 6 Đào Thị Thạc cho biết: “KDC huy động các TDP lắp đặt camera giám sát “điểm nóng”, xây dựng phong trào ra phố quét rác mỗi cuối tuần; lập tổ công tác đặc biệt với các thành viên là “hạt nhân” nhiệt tình, tâm huyết, chia thành các nhóm luân phiên vận động, nhắc nhở người dân”.
Từ đây, ý thức của người dân dần được nâng lên, những tồn tại, bất cập trước đó từng bước được khắc phục. Theo ông Đặng Trường Giang (TDP số 8), phong trào phát triển, mỗi người trở thành một cộng tác viên tích cực vận động lẫn nhau. Hễ xuất hiện vi phạm là cho trích xuất camera lấy hình ảnh nhắc nhở, góp phần đẩy lùi những việc làm thiếu ý thức.
Phó Chủ tịch UBND phường Kim Giang Đỗ Kỳ Lân cho biết, chỉ sau một năm triển khai, mô hình đã bám rễ, lan tỏa trong cộng đồng, tạo nên những thay đổi đáng kể trong đời sống văn hóa cơ sở, là nền tảng để Kim Giang nhân rộng mô hình trên toàn phường.
Chung tay xây dựng địa phương
Sau làm điểm ở KDC số 3, đến nay mô hình KDC văn hóa “năm không” đã được triển khai ở 7/7 KDC thuộc phường Kim Giang, tạo nên không khí thi đua sôi nổi giữa các địa bàn, với nhiều hoạt động hưởng ứng đi kèm.
Theo ông Bùi Như Hổ – Bí thư Chi bộ KDC số 2, khi triển khai mô hình, KDC tổ chức gặp mặt, vận động các hộ bán hàng quán dọc các tuyến ngõ, phố ký cam kết không lấn chiếm vỉa hè, lòng đường để bán hàng; đến từng gia đình có con em có biểu hiện hư hỏng để vận động giáo dục, giám sát, ngăn chặn những phát sinh về tệ nạn xã hội… Những biện pháp trực tiếp và sâu sát như thế đã được thực hiện suốt thời gian qua, từng bước hoàn thành các tiêu chí của mô hình, chung tay xây dựng địa phương giàu đẹp, văn minh.
Đến nay, hầu hết các KDC trên địa bàn phường Kim Giang đã thực hiện hiệu quả mô hình khu dân cư “năm không”. Thành quả đạt được đã góp phần thúc đẩy đời sống văn hóa ở phường Kim Giang ngày càng khởi sắc. Tiêu biểu như không gian “hoa nở bốn mùa” tại nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng; những bãi rác tự phát, chợ tạm được cải tạo thành sân chơi, khu rèn luyện sức khỏe; hay phong trào ủng hộ mua sắm dụng cụ thể thao, đồ chơi cho trẻ em…
Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân Lê Mai Trang đánh giá: Những cách làm hay khi thực hiện mô hình KDC văn hóa “năm không” ở Kim Giang đã cụ thể hóa phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” một cách hiệu quả, trong đó sức mạnh của sự đoàn kết, đồng lòng đã được phát huy, tận dụng tích cực.
Theo Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Bùi Thị Thu Hiền, mô hình KDC văn hóa “năm không” với cách làm hay như ở Kim Giang đã tạo không khí sáng tạo mới mẻ, cần được khích lệ và nhân rộng nhằm góp phần xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh.
Nguyễn Thanh