Yêu nghề, nghề chẳng phụ. Sự tâm huyết của nghệ sĩ Minh Nhan đã đem đến cho chị nhiều thành công.
Vừa chạm mặt, NSƯT Minh Nhan rối rít xin lỗi vì đến muộn: Chị nhiều việc quá, bận quá. Tôi biết chị và các đồng nghiệp của chị đang rất bận. Họ đang luyện tập, chạy chương trình để phục vụ cho những sự kiện lớn.
Vì bận nên chị suýt quên mất cái hẹn từ hôm trước và để tôi phải chờ đợi mấy tiếng đồng hồ, nhờ vậy mà được xem buổi tập của các diễn viên Nhà hát Chèo Hà Nội và hiểu hơn về công việc của họ. Sân khấu là cuộc sống thứ hai của người nghệ sĩ. Cuộc sống ấy là nơi người nghệ sĩ thể hiện tài năng, sức lao động nghệ thuật của mình. NSƯT Minh Nhan cũng vậy….
Gần 30 năm theo nghề, đạt được những thành công nhất định, với bản tính hiền lành, thông minh, Minh Nhan luôn sống lặng lẽ, giản dị, không trưng diện, màu mè, tránh xa những thị phi mà người nghệ sĩ dễ mắc phải để toàn tâm toàn ý cho sân khấu và cho gia đình. Thế nhưng trên sân khấu chèo, người xem lại luôn đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác bởi đó lại là một Minh Nhan chua ngoa, đáo để, liến thoắng và đỏng đảnh, đối đáp sắc sảo trong các vai nữ lệch, vai hài, vai hề, đào pha. Những mụ Khỏe, bà Hoàng, những cậu bé, ông già, mẹ Đốp…hàng loạt nhân vật đã được chị hóa thân và diễn rất ngọt, rất sâu, được khán giả rất yêu quý.
Nhớ lại hồi đầu mới về Nhà hát chèo, Minh Nhan hát hay, chất giọng đặc trưng, mộc mạc và nồng nàn cảm xúc, thế nhưng do chiều cao khiêm tốn, nhan sắc không lộng lẫy, chị không được phân vai nữ chính hay nữ lệch, đến cả những vai phụ cũng ít khi được nhận. Chị thường đứng sau cánh gà sân khấu hát lồng, hát đế cho các diễn viên chính. Nhiều lúc Minh Nhan buồn và bế tắc tới mức nghĩ mình không thể tiếp tục theo nghề được nữa, phải tìm công việc khác để làm thôi. Nhưng rồi sân khấu như ma lực cứ níu kéo chị, nhất là tấm gương đam mê với chèo của các bậc tiền bối trong gia đình đã giúp chị thêm vững tin và tiếp tục theo nghề. Tình yêu với Nhà hát Chèo Hà Nội cũng ngày càng lớn lên, truyền cho chị sức mạnh, niềm đam mê nghệ thuật và nghị lực sống.
Minh Nhan, cái tên khá nổi tiếng của làng chèo bây giờ với những vai nữ lệch, vai hài, vai hề ấn tượng. Hỏi NSƯT Minh Nhan tâm đắc vai nào nhất, chị cười hiền lành:“Vai nào mình cũng tâm đắc. Mỗi vai diễn, với mình là một trải nghiệm, là đứa con tinh thần to lớn. Muốn vai diễn thành công, người nghệ sĩ phải nỗ lực lao động hết sức “. Chị tâm sự: Khi vào vai nữ lệch, hay vai hài điều tôi sợ nhất là khán giả xem xong, quên luôn. Vì vậy, tôi đều nỗ lực hóa thân thật tốt. Và mỗi tiếng vỗ tay của khán giả với tôi là phần thưởng vô giá
Suy nghĩ vậy nên nghệ sĩ Minh Nhan luôn dồn hết tâm sức, tình cảm cho vai diễn. Từ động tác, cử chỉ, lời nói, ánh mắt, điệu bộ chị đều rèn rũa tỉ mỉ, thuần thục… Minh Nhan có một lợi thế là dù hát hay diễn và ở đời thường, khả năng về đài từ của chị cực kỳ chuẩn xác mà không phải diễn viên nào cũng có được. Nhờ chăm chỉ rèn luyện nên lần nào cũng vậy, bước lên sân khấu chị cũng luôn có cảm giác như lần đầu được diễn, vẫn mới mẻ, cuốn hút, không bị chai sạn, nhàm chán. Từ đó tạo nên một Minh Nhan mà mọi người vẫn thấy với lối diễn giản dị, trong sáng mà tưng tửng, diễn như không diễn. Nhận thấy tài nghệ của Minh Nhan trong các vai diễn tính cách, các đạo diễn luôn mời chị trong tất cả các vở diễn lớn, nhỏ của nhà hát. Rồi như sự ngẫu nhiên, mỗi vở chèo mà thiếu gương mặt hài Minh Nhan thì “hình như giảm bớt đi sự lôi cuốn”. Đó là lời nhận xét của một đạo diễn với Nhà hát. Minh Nhan vui quá thôi, và chị bận, rất bận, công việc, niềm đam mê sân khấu chèo khiến chị trẻ hơn so với tuổi 50 của mình. Ngoài diễn những vai hài, vai hề, Minh Nhan cũng nhiều lần thể hiện thành công những vai nữ chính như các vai người mẹ. Trong đời diễn, NSƯT Minh Nhan tâm đắc nhất 2 vai đó là vai mụ Khỏe (hề) trong vở chèo “Vương nữ Mê Linh” và vai hoàng Hậu (nữ chính), mẹ Công chúa Ngọc Hân, vở chèo “Công chúa Ngọc Hân”. Tham gia Liên hoan kịch Lưu Quang Vũ với vai diễn mẹ của Công chúa Ngọc Hân, Minh Nhan đã đoạt Huy chương bạc. Đây là vai diễn xuất hiện khá ngắn nhưng chị đã lột tả được nội tâm nhân vật một cách xuất sắc, khi thể hiện vai bà Hoàng hậu dùng uy quyền và tình cảm để thuyết phục con gái Ngọc Hân làm vợ Quang Trung Nguyễn Huệ để giữ hòa khí bang giao. Với vai mụ Khỏe, trong Cuộc thi nghệ thuật chèo chuyên nghiệp toàn quốc tại Hải Phòng, Minh Nhan đã chinh phục được khán giả và đồng nghiệp, chị liên tục nhận được những tràng vỗ tay tán thưởng. NSƯT đàn chị Thanh Trầm thì tấm tắc: “Vai này đúng chất của cái Nhan. Lớp diễn này của nó khiến vở diễn “chèo” hẳn lên”.
Ở một vai nữ chính khác – vai bà Cẩm trong vở kịch ngắn “Chuyện tình người mất tích” do NSND Thúy Mùi đạo diễn, NSƯT Minh Nhan vào vai một người mẹ hiền hậu, chịu đựng nỗi đau của riêng mình và nhẫn nhục trước những lời dị nghị của láng giềng khi con trai đi bộ đội mãi không về. Từng diễn biến tâm lý trong lòng người mẹ được Minh Nhan diễn xuất tinh tế không chỉ giúp NSND Thúy Mùi tốt nghiệp loại xuất sắc khóa Đạo diễn, mà tại “Cuộc thi chèo về đề tài hiện đại” tại Quảng Ninh, vai diễn của nghệ sĩ Minh Nhan đã được trao Huy chương Vàng.
Yêu nghề, nghề chẳng phụ. Sự tâm huyết của nghệ sĩ Minh Nhan đã đem đến cho chị những thành công. Năm 2016, chị được Nhà nước đã phong tặng danh hiệu nghệ sĩ ưu tú. Hiện giờ, với vai trò là trưởng đoàn 1 Nhà hát Chèo Hà Nội, Minh Nhan đang dành nhiều tâm huyết cho việc đào tạo các thế hệ diễn viên trẻ của Nhà hát. Như cánh chim không mỏi, chị còn đi đến các trường học của Thủ đô theo dự án sân khấu học đường để truyền dạy chèo cho các thế hệ học sinh và tìm kiếm tài năng trẻ. Chị bảo, nhìn các cháu học sinh, mình lại nhớ đến thuở còn thơ bé… Chị cười, nụ cười rạng rỡ, tươi rói. Năm 7 tuổi Minh Nhan đã giành Huy chương Vàng trong Liên hoan sân khấu quần chúng Thủ đô.
Thanh Quy
Theo Trung tâm Thông tin Triển lãm