Những năm gần đây, phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" trên địa bàn Thành phố đã trở thành một phong trào rộng lớn, tạo được khí thế thi đua sôi nổi, toàn diện trên các lĩnh vực, từng bước phát huy được sức mạnh của cộng đồng dân cư trong phát triển kinh tế, xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Chất lượng các mô hình văn hóa đã phát huy được tính điển hình và vai trò nòng cốt trong quá trình xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ và sinh hoạt văn hóa của cán bộ, nhân dân Thủ đô.
Với vai trò là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo thành phố, Sở VH,TT&DL Hà Nội đã tham mưu xây dựng nhiều văn bản, chủ trương, chính sách có liên quan tới hoạt động phong trào. Công tác tuyên truyền được lồng ghép với việc thực hiện Chương trình 04/CTr – TU của Thành ủy về "Phát triển văn hóa- xã hội, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Thủ đô, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh" và "Năm trật tự văn minh đô thị". Trong quá trình triển khai thực hiện, một số quận, huyện, thị xã đã có những bước triển khai sáng tạo, thu hút sự tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân…
Quy trình đăng ký, bình xét và đề nghị công nhận các danh hiệu văn hóa được BCĐ các cấp quan tâm thực hiện trên tinh thần công khai, dân chủ, đảm bảo đúng tiêu chuẩn. Tính đến cuối năm 2014, toàn thành phố có 1.392.489/1.642.272 hộ đạt tiêu chuẩn Gia đình văn hóa, bằng 84,8% (vượt 0,3% chỉ tiêu Thành phố giao. Phong trào xây dựng làng văn hóa, tổ dân phố văn hóa cũng thu hút được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, các ngành; phong trào đã phát huy tinh thần tương thân tương ái, giúp nhau phát triển kinh tế, nâng cao ý thức tự quản cộng đồng; huy động nguồn lực to lớn của nhân dân trong xây dựng cơ sở hạ tầng, thiết chế văn hóa cộng đồng; thực hiện nếp sống văn minh, ngăn chặn, đẩy lùi các tệ nạn xã hội. Năm 2014, toàn Thành phố có 1284/2352 làng đạt tiêu chuẩn Làng văn hóa; 5147/7359 tổ dân phố đạt tiêu chuẩn TDP văn hóa. Phong trào xây dựng cơ quan, đơn vị văn hóa đã góp phần tích cực vào việc xây dựng nếp sống văn minh nơi công sở, xây dựng tác phong, lề lối làm việc, vận động CBCNVC – LĐ phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng tổ chức Đảng – đoàn thể vững mạnh và thực hiện tốt quy chế dân chủ trong cơ quan, đơn vị…
Việc thực hiện Nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội đã đi vào nền nếp. Hầu hết các đám cưới không còn sử dụng thuốc lá, chỉ tiến hành trong một ngày, không tổ chức nhiều ngày kéo theo ăn uống tràn lan. Tình trạng tổ chức tang lễ rườm rà (ở khu vực ngoại thành) được khắc phục đáng kể. Các lễ hội được tổ chức trên tinh thần đảm bảo an toàn, tiết kiệm, lành mạnh và tôn vinh được nét văn hoá giàu bản sắc của Thủ đô.
Năm 2014, việc thực hiện phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" được gắn kết chặt chẽ với việc thực hiện "Năm trật tự và văn minh đô thị". Để tạo điểm nhấn cho phong trào, Hà Nội đã tổ chức cuộc thi "Giữ gìn ngõ, phố xanh, sạch, đẹp" tới các quận, huyện, thị xã trong toàn Thành phố. Hầu hết các địa phương đều xây dựng kế hoạch, hướng dẫn, thang điểm và các tiêu chí để kiểm tra chấm điểm. Đặc biệt một số quận, huyện còn tổ chức cuộc thi tại địa bàn nhằm tạo khí thế, động viên khích lệ nhân dân tích cực vào cuộc như: quận Long Biên, huyện Thường Tín, Đan Phượng…
Tuyến phố văn hóa của phường Nguyễn Trung Trực
(Ảnh: Hoàng Nghĩa Nam)
Những kết quả đạt được trong phong trào"Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" một lần nữa khẳng định phong trào ngày càng đi vào chất lượng và có sức lan tỏa trong đời sống nhân dân. Ở mỗi nơi, việc triển khai thực hiện phong trào lại được điều chỉnh một cách linh hoạt, phù hợp với tình hình thực tế nên nó đã tạo ra những điểm nhấn về văn hóa, tạo động lực và sự thụ hưởng cho chính mỗi người dân và mỗi gia đình. Đó cũng chính là giá trị cốt lõi mà phong trào đem lại trong việc xây dựng nếp sống văn hóa và gia đình trong giai đoạn hiện nay.
Thanh Mai