Với mục tiêu nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng “Người Hà Nội thanh lịch, văn minh”, huyện Thanh Oai đã triển khai xây dựng mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu”. Mô hình này đem lại hiệu quả tích cực, góp phần nâng cao chất lượng đời sống nhân dân ngoại thành.
Từ cuối năm 2017, Huyện ủy Thanh Oai đã chủ trương xây dựng “Làng văn hóa kiểu mẫu” tại 4 cụm kinh tế trên địa bàn huyện (mỗi cụm 1 làng). Mô hình sẽ là nơi làm điểm để các địa phương khác tham quan, học tập, rút kinh nghiệm trong quá trình tổ chức thực hiện. Mô hình đề ra những tiêu chí cao hơn so với việc công nhận Làng văn hóa của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, chẳng hạn như: Đời sống kinh tế ổn định, tăng trưởng bền vững; đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh, phong phú; có cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp; chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Trong đó, nhiều tiêu chí đã được lượng hóa, bổ sung, nâng chỉ tiêu so với việc xây dựng mô hình ở giai đoạn trước: 100% đường làng được đổ bê tông, trải nhựa hoặc lát gạch; 100% nhà văn hóa thôn, tổ dân phố, các điểm tập trung đông người niêm yết công khai Quy tắc ứng xử nơi công cộng trên địa bàn thành phố Hà Nội; có ít nhất 2 bãi đỗ xe tĩnh, 2 tuyến đường hoa dài 200-500m, 1 bãi tập kết vật kiệu xây dựng…
Làng Hưng Giáo (xã Tam Hưng) có biển chỉ dẫn đường làng.
Sau khi thống nhất các tiêu chí xây dựng “Làng văn hóa kiểu mẫu”, huyện Thanh Oai thực hiện thí điểm tại làng Thị Nguyên (xã Cao Dương), làng Hưng Giáo (xã Tam Hưng), làng Minh Kha (xã Bình Minh) và tổ dân phố (TDP) Kim Bài (thị trấn Kim Bài). Những đơn vị được chọn thí điểm đều điển hình về xây dựng đời sống văn hóa, có đời sống kinh tế ổn định và nhiều năm giữ vững danh hiệu Làng văn hóa. Việc triển khai mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu” tạo động lực mới cho các làng, TDP tiếp tục phát triển bền vững, toàn diện trên các mặt kinh tế, văn hóa, giáo dục, cảnh quan môi trường…
Ðể thực hiện hiệu quả, huyện Thanh Oai thành lập Ban chỉ đạo phân công nhiệm vụ cho các thành viên thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn thực hiện các tiêu chí theo lộ trình, bước đi cụ thể. Tổ chức tốt khâu tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức của nhân dân. Chi bộ các thôn ra nghị quyết thực hiện, phối hợp với cán bộ huyện lên danh sách những tiêu chí đã đạt được, những tiêu chí còn khó khăn trong triển khai và đề ra những đầu việc cụ thể. Trong quá trình thực hiện, UBND huyện thành lập đoàn khảo sát đến từng địa phương, kiểm tra tiến độ thực hiện, nắm bắt khó khăn, vướng mắc rồi tìm biện pháp tháo gỡ. Để hỗ trợ phong trào, huyện có nhiều chủ trương, định hướng, như: Không đấu giá đất xen kẹt trong khu dân cư, để địa phương chủ động khai thác làm sân chơi, điểm sinh hoạt văn hóa, tập luyện thể dục, thể thao; xây dựng các khu đặt tro cốt trong chùa, góp phần khích lệ người dân thực hiện hình thức hỏa táng khi gia đình có việc hiếu… Huyện ủy cũng chỉ đạo HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội huyện có cơ chế hỗ trợ ban đầu mỗi thôn, TDP 250 triệu đồng; đồng thời vận động xã hội hóa tạo nguồn kinh phí để động viên, khích lệ các thôn, TDP xây dựng và phát triển các thiết chế văn hóa phục vụ nhu cầu sinh hoạt, hưởng thụ văn hóa của nhân dân địa phương… Với nhiều cách làm sáng tạo, đến nay, làng Thị Nguyên, Hưng Giáo, Minh Kha và tổ dân phố Kim Bài đã đạt các tiêu chí “Làng văn hóa kiểu mẫu”.
Nhà Văn hóa thôn Minh Kha (xã Bình Minh) – nơi tổ chức nhiều đám cưới theo nếp sống mới.
Đến “Làng văn hóa kiểu mẫu” của huyện Thanh Oai hôm nay dễ dàng cảm nhận sự đổi thay ở nơi đây. Ðường làng, ngõ xóm đều được bê tông hóa, duy trì đường hoa, cây xanh; hồ nước được cải tạo; có đoạn đường tự quản của các đoàn thể; bãi tập kết rác thải quy hoạch hợp lý; người dân hình thành thói quen đổ rác hằng ngày, vệ sinh đường làng, ngõ xóm hằng tuần…góp phần bảo vệ môi trường, tô đẹp cảnh quan sạch đẹp nơi mình sinh sống. Các địa phương cũng đã hoàn thiện việc nâng cấp nhà văn hóa đạt chuẩn, bổ sung dụng cụ tập luyện cơ bản cho sân tập thể thao cộng đồng. Các làng, TDP đều gắn biển số nhà, ngõ xóm, các biển chỉ dẫn không khác gì khu vực nội thành. Tỷ lệ gia đình văn hóa năm sau cao hơn năm trước, các đám tang thực hiện hỏa táng ngày càng tăng, nhiều đám cưới tổ chức gọn nhẹ, ấm cúng tại nhà văn hóa thôn…khiến bộ mặt làng quê khang trang, đổi mới.
Mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu” ở Thanh Oai góp phần xây dựng các địa phương trở thành những miền quê đáng sống, là tín hiệu tốt để huyện nhân rộng trong những năm tiếp theo.
Đức Long
Theo Trung tâm Thông tin Triển lãm