Tổng kết liên hoan Tài năng trẻ ca trù Hà Nội 2016

Năm 2009 Ca trù được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp, từ đó đã thu hút được đông đảo sự quan tâm của người dân, khẳng định giá trị nghệ thuật độc đáo, quý báu mà cha ông để lại cũng như báo động về sự mai một của Ca trù. Từ đó, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội luôn cố gắng chung tay cùng các nghệ nhân trong công tác bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể này.

Được sự cho phép của UBND Thành phố, căn cứ Kế hoạch số: 1332/KH-SVHTT ngày 26/4/2016, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức Liên hoan Tài năng trẻ Ca trù Hà Nội 2016 từ ngày 11 đến 13/11/2016 tại Nhà Thái học – Trung tâm hoạt động văn hóa  khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám, với mục đích góp phần động viên, thúc đẩy hoạt động truyền dạy, thực hành ca trù ở cơ sở. Đồng thời phát hiện bồi dưỡng các tài năng trẻ và đẩy mạnh tuyên truyền quảng bá tới đông đảo các thành phần quần chúng nhân dân, qua đó nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Ca trù trên địa bàn Hà Nội.

Liên hoan Tài năng trẻ Ca trù Hà Nội 2016 đã bám sát với tình hình, thực trạng hoạt động của các Câu lạc bộ, tạo điều kiện để các tài năng trẻ của Câu lạc bộ Ca trù trên địa bàn Hà Nội thể hiện khả năng, là nơi giao lưu học hỏi tăng cường chuyên môn giữa các câu lạc bộ để đẩy mạnh hiệu quả hoạt động bảo tồn thực hành di sản.

Đây không phải là lần đầu tiên một sự kiện như thế này được tổ chức, nhưng một cuộc thi tập hợp nhiều tài năng trẻ, mặc dù còn non nớt và thiếu kinh nghiệm, nhưng nhiệt huyết và tự rèn giũa mình như ở đây thì không nhiều. Thu hút khoảng 100 thí sinh từ khắp các địa bàn ở Hà Nội với 71 tiết mục dự thi gồm hát, đàn và múa hát tập thể, chủ yếu từ các câu lạc bộ ca trù vốn có truyền thống, trong độ tuổi từ 6 đến 30. Liên hoan ghi nhận sự có mặt của cả đào nương và kép đàn – những người vốn phải có một thời gian dài tập luyện không dễ dàng gì. Có 22 thí sinh độ tuổi từ 6-15 tuổi, chiếm gần 63%, và có 13 thí sinh ở độ tuổi từ 16-30 tuổi, chiếm 37%. Ca trù là loại hình nghệ thuật cổ xưa, rất khó trình diễn, lại đòi hỏi người diễn cả về chất giọng, kỹ thuật, thanh sắc và âm sắc. Thế nhưng, các thí sinh đều thể hiện rất tốt các phần dự thi của mình. Các cháu nhỏ tham gia thi tài năng xuất sắc tại liên hoan đều đăng ký biết hát ít nhất là 11 thể cách, nhiều nhất là 15 thể cách, trong vòng thi bốc thăm đã thể hiện biết rất nhiều, trình bày đầy đủ và hết sức tự tin. Nhỏ nhất trong số các thí sinh là em Nguyễn Thục Trinh, đào nương nhí 7 tuổi, đã giành được những lời khen ngợi nhiệt liệt từ vị Giáo sư lão niên Tô Ngọc Thanh bởi kỹ thuật tốt, giọng tốt và đặc biệt là có độ rung, độ nảy đến mức ta có thể ví được với độ nảy của hạt vừng. Không chỉ Thục Trinh, rất nhiều thí sinh nhỏ khác cũng nhận được những lời đánh giá cao của ban giám khảo: “Các thí sinh của liên hoan đã “đi vào quỹ đạo”, các cháu hát có thể chưa hay, nhưng đã hát đúng. 100 thí sinh tham dự đều đã nắm được đầy đủ một chương trình để biểu diễn. Một điều đáng mừng nữa là các câu lạc bộ đều đã cố gắng chú ý đến các cháu nhỏ tuổi để truyền dạy”.

Ca nương 7 tuổi Thục Trinh.

Sự xuất hiện của ba thí sinh thi kép đàn, dù rất ít, nhưng cũng đem lại niềm vui lạc quan cho những người tổ chức. Kép đàn là công việc rất khó, đòi hỏi phải có thời gian rèn luyện dài mà không dễ gì đạt tiêu chuẩn. Một tín hiệu vui vì các em dự thi kép đàn tài năng đều đã đàn được bài “Tỳ bà hành”, một bài hát – một thể cách không dễ trong ca trù. Đây có thể nói là một bước nhảy vọt so với trước đây.

kép đàn tài năng Đoàn Linh Hương và Nguyễn An Khánh

Một tín hiệu lạc quan khác qua Liên hoan là việc khôi phục thành công một số điệu múa, một bộ phận hữu cơ của ca trù mà lâu nay chúng ta ít biết. Từ múa bài bông, múa bỏ bộ – hai loại múa cổ điển của ca trù, cho đến một số điệu múa khác, đến nay là khoảng 5-6 điệu. Ngay trong buổi diễn bế mạc Liên hoan, tốp múa gồm khoảng chục em còn rất nhỏ tuổi đã múa thành thạo một đoạn trích của điệu múa bài bông có nguồn gốc từ thời nhà Hồ, được lưu giữ trong kho tư liệu của dòng họ Nguyễn ở ấp Thái Hà

Liên hoan tài năng trẻ ca trù 2016 khép lại, Ban tổ chức, các nhà nghiên cứu và nghệ nhân, các câu lạc bộ đều thấy lạc quan và vui mừng. Riêng GS.TSKH. Tô Ngọc Thanh – Trưởng ban giám khảo không giấu được sự phấn khởi, vui mừng khi phát biểu tại lễ bế mạc rằng: “Chúng ta hoàn toàn có quyền hy vọng vào một sự trở lại của ca trù sau từng ấy năm nỗ lực khôi phục”.

Ca nương Nguyễn Thu Thảo, giành giải tài năng xuất sắc.

KẾT QUẢ LIÊN HOAN TÀI NĂNG TRẺ CA TRÙ HÀ NỘI 2016