Ra đời từ cuộc gặp gỡ giữa hai họa sỹ, một nhà thơ và một nhà soạn nhạc đến từ những miền đất và nền văn hóa khác nhau, triển lãm “Gương vô cực” là giao điểm giữa hội họa, văn chương và âm nhạc, giữa các nghệ sĩ đã dành thời gian tiếp cận và lĩnh hội một thứ ngôn ngữ hoàn toàn khác xa “cội nguồn” văn hóa của họ – Phương Đông và Phương Tây.
“Gương vô cực” gợi mở sự thẩm thấu trong cả chất liệu lẫn tinh thần. Giao thoa không phải là một sự áp đặt mà là một lựa chọn có chủ ý. Do vậy khái niệm về “cội nguồn” được chuyển hướng một cách tự nhiên, đem lại cho nghệ sĩ cái nhìn mang tính bản năng và trực giác – gốc rễ của mọi sự sáng tạo. Chính vì thế mà trên một phương diện nào đó, mọi rào cản văn hóa cũng bị gỡ bỏ.
Triển lãm giới thiệu những bức thư pháp của nghệ sĩ Christian Hadengue – người khởi xướng dự án “Gương vô cực”. Sinh năm 1949 tại Versailles, nghệ sĩ Christian Hadengue đã thực hành nhiều bộ môn nghệ thuật khác nhau như gốm Raku (một loại gốm cổ của Nhật), vẽ trên toan, tranh khắc giấy và nhiếp ảnh số…Sau quá trình 15 năm nghiên cứu về gốm Raku và thực hành trên các chất liệu thủy tinh ép và đồng, vào năm 2000, ông bắt đầu chuyển hướng sang thư pháp trừu tượng dưới hình thức giấy gấp leporello (một cuốn sách được gấp như một chiếc đàn accordéon) và giấy bồi trên toan. Những tác phẩm của Christian như một mê cung được bày ra trên giấy, mà điểm khởi nguồn là những nét vẽ. Hiệu ứng “gương đối gương”, tức một chiếc gương khi được đặt đối diện một tấm gương khác tạo ra một viễn cảnh vô tận, khơi gợi một sự vô định, khó nắm bắt, từ đó nảy sinh ý tưởng về khái niệm vô cực và mở ra cho người nghệ sỹ những khám phá mới cho dự án này.
“Thư pháp” của Christian Hadengue không giống như thư pháp truyền thống của Châu Á bởi nó không hề mang ý nghĩa văn học. Chúng là những nét họa trên giấy, gắn liền với những ý tứ về nhịp điệu, về chuyển động và những đứt gãy, để đánh dấu hơi thở, thời gian, những dấu mốc phân định trong không gian và lưu lại dấu vết của một thứ ngôn ngữ đã tạo nên không gian của riêng mình. Trong các tác phẩm hội họa “thư pháp” của mình, Christian Hadengue muốn truyền tải khái niệm vô hình, tựa như thứ chuyển động được tạo ra bởi tiếng hót của những chú chim trong buổi bình minh. Âm thanh ấy xếp chồng lên nhau, bao phủ toàn vùng lãnh thổ, vô cùng vô tận… Chúng tạo nên một tổ hợp âm thanh lúc trầm lúc bổng và do đó hình thành một chuyển động vô hình.
Trong chuyến đi của mình đến Việt Nam vào cuối năm 2016, Christian Hadengue đã tới thăm xưởng vẽ của họa sĩ Lê Thừa Tiến tại Huế và rất ấn tượng với những bức vẽ của anh. “Gương vô cực” từ đó lại mở ra một viễn cảnh mới cho phép khán giả chiêm ngưỡng những “Lá thư không gửi”, bộ tranh tối giản, “mang vẻ đẹp thuần khiết” và thấm đẫm ký ức của họa sỹ Lê Thừa Tiến bên cạnh những bức thư pháp huyền bí và đầy mê hoặc của Christian Hadengue.
Những «Lá thư không gửi” là loạt tranh họa sỹ Lê Thừa Tiến vẽ bằng chất liệu tổng hợp trên toan. Những bức vẽ với những nét gạch nguệch ngoạc, những ký tự không rõ nghĩa, những dòng chữ viết vội, viết ra chỉ để xóa đi, tựa những ký ức mơ hồ về con người và những miền đất xa xôi…
Tốt nghiệp cử nhân Mỹ thuật trường Đại học Mỹ thuật Huế và tiếp tục theo học cao học tại Úc, họa sỹ Lê Thừa Tiến hiện sống và làm việc tại Huế. Có thể nói anh là một trong những nghệ sỹ tiên phong đưa nghệ thuật sắp đặt đến với khán giả trong nước. Tác phẩm của anh phản ánh kết quả của một quá trình tìm tòi, sáng tạo lâu dài và bền bỉ cho một ý niệm về nghệ thuật trừu tượng, luôn khác biệt và đầy lay động. Những bức tranh của anh hướng đến một sự thinh lặng tĩnh tại với một kỹ thuật vẽ điêu luyện. Anh thường sử dụng mối liên hệ với không gian dưới những hình thức sắp đặt khác nhau. Lê Thừa Tiến đã thực hiện nhiều triển lãm tại Việt Nam và nhiều nước trên thế giới như Úc, Nhật Bản, Mỹ, Pháp, Hà Lan, Campuchia.
Trong buổi khai mạc triển lãm, khán giả sẽ được thưởng thức màn trình diễn thư pháp của nghệ sỹ Christian Hadengue trên nền thu âm thơ và độc tấu piano live của nghệ sĩ piano kiêm nhạc sỹ sáng tác Mark Lockett. Lấy cảm hứng từ các tác phẩm của hai họa sỹ Christian Hadengue và Lê Thừa Tiến cùng lời thơ giàu cảm xúc của nhà thơ Hubert Haddad, Mark Lockett đã biên soạn hơn mười tác phẩm âm nhạc hết sức độc đáo dành riêng cho “Gương vô cực”. Đêm khai mạc “Gương vô cực” với phần trình diễn thư pháp và độc tấu piano live ắt hẳn sẽ là một sự kiện rất được mong đợi.
Triển lãm được khai mạc vào lúc 18h ngày 14/9 và kéo dài đến ngày 31/10/2018 tại Trung tâm Văn hóa Pháp – L’Espace, 24 Tràng Tiền, Hà Nội.
VHP
Theo MaskOnline