Bảo tồn và tôn vinh nét đẹp văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu và nghi lễ Hầu Đồng

Tiếp nối thành công sau hai lần tổ chức, chương trình “Ngày hội tụ tinh hoa đạo Mẫu Việt Nam” lần thứ 3 tiếp tục được gửi tới công chúng nhằm tôn vinh nét đẹp trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu. Đồng thời đây cũng là hoạt động nhân kỷ niệm 3 năm Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của Việt Nam được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và hưởng ứng Chương trình hành động Quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt của Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch.

Chương trình “Ngày hội tụ tinh hoa đạo Mẫu Việt Nam” lần thứ 3 diễn ra tại một địa điểm vô cùng ý nghĩa Phủ Tây Hồ (Hà Nội) – nơi được coi là một trong những chốn linh thiêng nhất trong hệ thống các di tích tín ngưỡng của Thủ đô. Tại đây thờ Mẫu Liễu Hạnh – một trong bốn vị Thánh bất tử của Việt Nam, nhân vật chính đại diện cho tín ngưỡng thờ Mẫu, tam phủ, tứ phủ của Việt Nam.
Đến với chương trình, người xem được trải nghiệm không gian đậm chất văn hóa dân tộc với những lời ca, điệu múa, giá đồng không chỉ làm say lòng công chúng Việt Nam mà còn là “nhịp cầu” không khoảng cách, nối mạch truyền thống văn hóa của dân tộc với bạn bè quốc tế.
Là khách mời danh dự của chương trình năm 2019, sau khi thưởng thức nghệ thuật trình diễn Hầu đồng của các thanh đồng nổi tiếng, Ngài Bukar Alkali Abdulsalam – Tham tán công sứ, Đại sứ quán Nigeria đã chia sẻ những cảm xúc: “Buổi biểu diễn rất tuyệt vời. Tôi được nhìn thấy nhiều hình ảnh sống động mà chưa từng thấy trước đó. Phần biểu diễn là sự kết hợp tuyệt vời giữa trang phục, âm nhạc, các điệu nhảy… Tất cả đều rất cuốn hút”.

Để làm nên thành công và tạo được những dấu ấn đậm nét trong lòng công chúng, Ban Tổ chức chương trình luôn có sự thay đổi về nội dung, tìm tòi trong cách thể hiện và đặc biệt, luôn có sự đóng góp, tham gia nhiệt tình của các đồng đền, đồng thầy, các quý vị thanh đồng, đạo quan của cả nước. Bà Phạm Thị Bích Phượng – thanh đồng đã tham dự chương trình năm 2018, 2019 và sắp tới, tiếp tục tham gia biểu diễn ở chương trình năm nay đã chia sẻ: “Đây là một hoạt động mang rất nhiều ý nghĩa. Chương trình nhận được sự quan tâm của các đồng chí lãnh đạo, sự đóng góp của các đồng đền, đồng thầy, các thanh đồng, đạo quan của cả nước. Đặc biệt, một số giá đồng tiêu biểu được biểu diễn bởi các đồng thầy, đồng đền đã giúp đại biểu quốc tế hiểu được về truyền thống văn hóa của dân tộc. Trong tương lai, tôi mong muốn cộng đồng tín ngưỡng thờ Mẫu được phát triển rộng rãi và tiếp tục nhận được sự giúp đỡ, ủng hộ của các cấp lãnh đạo của từng địa phương để gìn giữ và phát triển nét đẹp tín ngưỡng thờ Mẫu”.
Tín ngưỡng thờ Nữ thần – Mẫu do cộng đồng người Việt sáng tạo và trao truyền, bảo tồn từ lâu đời. Đây là sản phẩm của tư duy, nhận thức về tự nhiên và xã hội của cư dân nông nghiệp lúa nước với điều kiện sống và môi trường tự nhiên xung quanh. Tín ngưỡng thờ Mẫu chứa đựng trong đó nhiều giá trị đạo đức và nhân văn sâu sắc. Đó là sự phản ánh hiện thực khách quan về đạo lý tốt đẹp ngàn đời của dân tộc: “Uống nước nhớ nguồn”. Trong đó, hình ảnh người Mẹ được tôn vinh ở vị trí trung tâm. Ngoài ra, Tín ngưỡng thờ Mẫu còn là sự kết hợp của nhiều nét đẹp văn hóa dân gian như: Âm nhạc, ngôn ngữ, kiến thức, trang phục… tiêu biểu là nghi lễ hát Chầu văn và Hầu Đồng – một hình thứ biểu diễn sân khấu huyền ảo, tâm linh, mang đầy tính linh thiêng. Thạc sĩ, Nghệ nhân văn hóa Nguyễn Đức Hiển – Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu văn hóa tín ngưỡng Việt Nam – là một trong số những người đã đồng hành, góp phần tạo nên dấu ấn của chương trình cũng trải lòng về suy nghĩ của mình: “Chương trình đã truyền đi thông điệp và lan toả những nét đẹp về văn hóa truyền thống của người Việt. Đặc biệt, chương trình đã giới thiệu những hình ảnh đẹp, sinh động, chân thực, chuẩn mực, đúng cốt cách trong tín ngưỡng thờ Mẫu tại Việt Nam”.

Ngày hội tụ tinh hoa Đạo Mẫu Việt Nam lần thứ 3 còn có nhiều hoạt động đặc sắc như: Triển lãm ảnh “Những nét đẹp trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Việt Nam” với những bức ảnh các thanh đồng trong thực hành nghi lễ hầu đồng, thực hành biểu diễn một số giá đồng tiêu biểu; Trình diễn, giới thiệu một số trang phục hầu đồng; Tặng thưởng, ghi danh một số thanh đồng có công bảo tồn, phát huy giá trị tín ngưỡng thờ Mẫu và các cá nhân, đơn vị, doanh nghiệp đã tham gia ủng hộ chương trình.

Với cách tiếp cận và tổ chức bài bản, chương trình “Ngày hội tụ tinh hoa Đạo Mẫu Việt Nam” lần thứ 3 hứa hẹn nhận được sự quan tâm của đông đảo các nhà nghiên cứu, công chúng trong nước và quốc tế, góp phần tạo nên vẻ đẹp độc đáo được hội tụ, chắt lọc từ cuộc sống đương đại và chuyển tải một thông điệp đầy ý nghĩa: Giá trị văn hóa mang tính bản địa đã và đang tạo nên sức sống trường tồn của tín ngưỡng thờ Mẫu.

Ngọc Hưng

Theo MaskOnline