Chiều 7/11, Bảo tàng Hà Nội phối hợp với Latoa Indochine khai mạc triển lãm tranh dân gian với chủ đề “Con đường”. Đây là một trong những hoạt động hướng tới kỷ niệm 68 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2022).
Đại biểu tham dự có ông Nguyễn Thanh Bình – Trưởng Ban Văn hoá xã hội HĐND TP Hà Nội; ông Đỗ Đình Hồng – Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội; bà Phạm Thị Mỹ Hoa – Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội; PGS.TS Đỗ Văn Trụ – Chủ tịch Hội Di sản Việt Nam; cùng lãnh đạo các phòng, ban, đơn vị trực thuộc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu.
Triển lãm trưng bày gần 100 tác phẩm nghệ thuật được thực hiện bởi nhóm nghệ sĩ tại Latoa Indochine. Tất cả tác phẩm đều là đề tài tranh dân gian quen thuộc như Tranh Hàng Trống – Đông Hồ – Kim Hoàng nhưng được làm mới hoàn toàn trên chất liệu sơn mài khắc (kết hợp giữa sơn mài và khắc).
Có 3 nhóm tranh chính được trưng bày tại triển lãm: Tranh dân gian, Tranh danh nhân Nguyễn Trãi (1380-1442), Tranh Phật giáo. Trong đó, các đề tài tranh dân gian được ứng dụng, sáng tác với các màu sắc phong phú. Bức tranh Thần Kê làng tranh Kim Hoàng là một trong những tranh nổi tiếng đã được phục dựng, với ý nghĩa mang lại may mắn.
Tranh Ngũ Hổ, thuộc dòng tranh Hàng Trống thể hiện mong ước gửi gắm con người nơi ngũ phương, trấn yểm khỏi những thế lực xấu. Tranh mượn 5 “Ông Hổ” để đại diện cho Ngũ Hành, tức vũ trụ tương sinh, tương khắc, tạo ra không gian sinh tồn của vạn vật, trong đó có con người.
Triển lãm giới thiệu các bức tranh có cảm hứng từ Phật giáo như: Bức phóng tác tranh “Trúc Lâm Đại sĩ xuất sơn đồ”, “Hương Vân Đại Đầu Đà”…
Với cách thể hiện mới mẻ, triển lãm tranh dân gian với chủ đề “Con đường” mang đến cho những người yêu nghệ thuật một góc nhìn thú vị, đầy sáng tạo về dòng tranh truyền thống của dân tộc, đồng thời, góp phần phát triển một nét văn hoá xưa lên tầm cao mới, hoà quyện giữa dân gian bình dị trong dòng chảy hiện đại, cấp tiến.
Trong triển lãm, Bảo tàng Hà Nội và Latoa Indochina cũng đã kết hợp chuyển thể bức tranh chân dung Nguyễn Trãi sang chất liệu sơn mài khắc, kích thước 106cm x 106cm và đưa ra trưng bày. Bức tranh gốc được vẽ bột màu trên nền vải vào năm 1917, đề ký tên tác giả là: P.D.TUE, 1/1/1917, có kích thước dài 220cm x 200cm. Bức chân dung Nguyễn Trãi được vẽ theo nét vẽ cách điệu, hoà sắc điêu luyện, nhiều đường cong có suy tính theo công thức nhất định.
Tại triển lãm, ông Phạm Ngọc Long, Chủ tịch Latoa Indochine cho biết: “Đây là “hành trình” mà Latoa Indochine đã ấp ủ từ lâu, một hành trình được xây dựng bởi những con người yêu, trân quý nét đẹp văn hoá dân tộc. Đồng thời, mong muốn giữ gìn giá trị văn hoá mỹ thuật, giá trị dân tộc, giá trị phong thuỷ ẩn chứa từng tác phẩm tranh dân gian xưa và nâng tầm lên một tầm cao mới trên chất liệu sơn mài khắc truyền thống. Bởi lẽ, không chỉ là một vật chất thông thường, hơn thế nữa, tranh dân gian còn là một trong những di sản văn hoá, lưu giữ và phản ánh sắc thái, phong tục, tập quán mỗi vùng miền trên dải đất hình chữ S.”
Đánh giá cao dự án, Nhà nghiên cứu, họa sĩ Phan Ngọc Khuê cho rằng, các dòng tranh dân gian được thể hiện trên chất liệu sơn mài ta nên ngoài việc giới thiệu với công chúng trong và ngoài nước về các dòng tranh dân gian còn giới thiệu được về kỹ thuật làm tranh sơn mài cổ truyền. “Những bức tranh sơn mài dát vàng, dát bạc tạo được các mảng màu đối lập và bắt sáng làm cho các bức tranh dân gian mang một hình ảnh mới sang trọng và giá trị hơn. Đây thực sự là một dự án bảo tồn và phát huy tranh dân gian có ý nghĩa, cần được nhân rộng, phát triển” – Nhà nghiên cứu Phan Ngọc Khuê khẳng định.
Ông Nguyễn Tiến Đà, Giám đốc Bảo tàng Hà Nội cũng chia sẻ, triển lãm là sự kiện rất ý nghĩa, góp phần quan trọng trong Dự án Bảo tồn tranh dân gian Việt Nam. Qua triển lãm, Ban tổ chức mong muốn đưa người xem “đi đến tận cùng của truyền thống” trở về những ngày của hội hoạ dân gian xưa để ngắm nhìn, cảm nhận và trân quý một nét đẹp vang bóng một thời. Rồi sau đó, cùng nhau gìn giữ, lan toả trên chặng đường phát triển mạnh mẽ của thời cuộc”.
Triển lãm diễn ra đến ngày 31/12 tại Bảo tàng Hà Nội, Đường Phạm Hùng, phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
Trước đó, ngày 6/8, tại tầng 1, Bảo tàng Hà Nội cũng tổ chức trưng bày “Nếp xưa” giới thiệu gần 200 tài liệu hiện vật theo 4 nội dung chính: Phòng khách; Phòng thờ; Nhà biệt thự; và Trang phục áo ngũ thân. Trưng bày gợi lại cuộc sống của các gia đình khá giả thành thị với nhiều hiện vật phong phú và những tư liệu được sưu tầm trong nước và nước ngoài, giúp công chúng hiểu rõ hơn về đời sống thời kỳ này. Đồng thời truyền tải những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp cho lớp người sau, tạo sự kết nối giữa văn hóa truyền thống và văn hóa hiện nay.
Thúy Nga