Cách đây 75 năm, ngày 27/3/1946, mặc dù trong điều kiện muôn vàn khó khăn của Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa còn non trẻ, quan tâm sâu sắc đến sức khỏe của toàn dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 38 về việc thiết lập trong Bộ Quốc gia Giáo dục một Nha Thanh niên và Thể dục.
Cũng trong ngày 27/3/1946, Người đã viết bài “Thể dục và sức khỏe” kêu gọi toàn dân tập thể dục. Sự kiện lịch sử này được chọn là mốc đánh dấu sự ra đời của ngành Thể dục thể thao (TDTT) nước ta sau này.
Nêu rõ tầm quan trọng của sức khỏe, Người viết: “Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành công, mỗi một người dân yếu ớt, tức là làm cho cả nước yếu ớt một phần; mỗi một người dân mạnh khỏe tức là làm cho cả nước mạnh khỏe. Vậy nên luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi người dân yêu nước…”.
Bác Hồ khẳng định: “Dân cường thì nước thịnh” và mong muốn “đồng bào ta ai cũng gắng tập thể dục”. Bác đã nêu tấm gương sáng: “Tự tôi ngày nào cũng tập”. Chỉ 2 tháng sau, ngày 26/5/1946, Bác Hồ đến dự Lễ phát động “Ngày Thanh niên vận động”. Tại đây, Người đã phát động phong trào “Khỏe vì nước” mở đầu cho phong trào rèn luyện thân thể trong đông đảo quần chúng nhân dân trong suốt 75 năm qua.
Theo dòng lịch sử cách mạng, mặc dù mang nhiều tên gọi khác nhau: Nha Thể thao Trung ương, Ban Thể dục thể thao, Ủy ban Thể dục thể thao, Tổng cục Thể dục thể thao… nhưng TDTT luôn giữ được vị trí quan trọng trong xã hội, qua từng giai đoạn cách mạng khác nhau.
Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Phong trào “Khỏe vì nước” đã góp phần quan trọng nâng cao sức khỏe toàn dân để chiến đấu “chống giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm”. TDTT cũng theo từng đoàn dân công, từng đoàn vệ quốc ra trận góp phần làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.
Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược, Phong trào “Luyện vai trăm cân, rèn chân vạn dặm”, các phong trào chạy, nhảy, bơi, bắn, võ… cũng đã thu hút hàng triệu người dân Việt Nam tham gia rèn luyện thân thể, nâng cao sức khỏe, sẵn sàng ra trận, góp phần giành thắng lợi bằng Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, kết thúc cuộc kháng chiến thần thánh trường kỳ, giải phóng hoàn toàn Miền Nam, thống nhất đất nước. Trong hoà bình xây dựng và kiến thiết đất nước, đặc biệt là trong những năm thực hiện đường lối đổi mới do Đảng ta khởi xướng, TDTT tiếp tục được quan tâm.
Với khẩu hiệu “Khỏe để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, các phong trào TDTT liên tục được phát động trong các đối tượng. Từ năm 2000 trở lại đây, Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” đã trở thành phong trào rộng khắp của đông đảo quần chúng nhân dân, góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng phát triển kinh tế – xã hội, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân cả nước.
Đồng hành cùng sự phát triển của thể thao nước nhà, trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố, sự phối hợp của các cấp, ngành và sự đồng lòng, quyết tâm của các thế hệ cán bộ, huấn luyện viên, vận động viên và những người làm công tác thể dục thể thao, sự nghiệp TDTT của Thủ đô đã đạt được nhiều thành tựu đáng tự hào.
Trong nhiều năm qua, thể thao Hà Nội luôn là địa phương dẫn đầu cả nước trong việc phát triển TDTT quần chúng và thể thao thành tích cao. Phong trào TDTT quần chúng phát triển sâu rộng với hệ thống thi đấu phong phú, có quy mô, nhiều hoạt động mang tính bền vững, hướng đến nâng cao chất lượng sống cho người dân. Mỗi năm, Hà Nội có hàng nghìn giải đấu lớn, nhỏ cấp thành phố, quận (huyện)… thu hút cả triệu người tham dự như: Giải chạy Báo Hànộimới mở rộng-Vì hòa bình, giải cầu lông các câu lạc bộ Hà Nội, giải bóng rổ học sinh tiểu học Hà Nội…Sự phát triển của TDTT quần chúng là cơ sở, nền tảng để Hà Nội phát triển thể thao thành tích cao. Trong những năm qua, Hà Nội tiếp tục khẳng định vị trí dẫn đầu cả nước, là đơn vị chủ lực của thể thao thành tích cao Việt Nam tại các đấu trường khu vực và quốc tế. Thể thao Hà Nội luôn đóng góp khoảng 30% tổng số HLV, VĐV và tổng số huy chương của Đoàn Thể thao Việt Nam tham dự Đại hội Thể thao thế giới và khu vực. Tại SEA Games 30 vừa qua, Thể thao Hà Nội đã hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, đóng góp nhiều huy chương nhất với tổng số 87 huy chương; trong đó có 34 HCV, bằng 34,69% tổng số HCV của đoàn TTVN.
Hướng tới những mục tiêu mới, trong thời gian tới, Hà Nội tiếp tục quan tâm phát triển phong trào TDTT quần chúng, đẩy mạnh cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, đầu tư các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ tốt nhất cho việc đăng cai, tổ chức các hoạt động thể thao; tích cực chuẩn bị lực lượng HLV, VĐV tham gia các giải thi đấu trong nước và quốc tế, trọng tâm là SEA Games 31 tổ chức tại Việt Nam./.
Phương Linh