Có thể khẳng định, trong 6 tháng đầu năm 2021, việc thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn quận Thanh Xuân đã trở thành một công cụ tự quản ở cộng đồng dân cư.
Nhận thức được tầm quan trọng của hương ước, quy ước trong xây dựng đời sống văn hóa ở địa phương, quận Thanh Xuân đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tăng cường chỉ đạo các đơn vị liên quan, UBND 11 phường trên địa bàn quận tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn.
Có thể khẳng định, trong 6 tháng đầu năm 2021, việc thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn quận Thanh Xuân đã trở thành một công cụ tự quản ở cộng đồng dân cư, phát huy vai trò quyền lực của Nhà nước trong việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở và các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”; góp phần giải quyết hiệu quả những mâu thuẫn, tranh chấp, tạo sự ổn định chính trị xã hội; tạo niềm tin cho nhân dân vào chủ trương đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, xây dựng địa phương phát triển vững mạnh, đúng hướng.
Ngay từ đầu năm, UBND quận Thanh Xuân đã tiếp tục chỉ đạo kiểm tra, thẩm định nội dung quy ước của các Tổ dân phố/phường nhằm đề xuất, đảm bảo thực hiện theo quy định tại Quyết định số 22/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản chỉ đạo có liên quan. Đồng thời, chỉ đạo UBND các phường rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy ước tổ dân phố hoặc ban hành mới quy ước với các nội dung phù hợp với các văn bản hướng dẫn của Trung ương, Thành phố và Quận.
Công tác tổ chức thông tin, tuyên truyền được quận duy trì thường xuyên trên hệ thống đài truyền thanh UBND 11 phường; cổng/trang thông tin điện tử quận/phường về Quyết định số 22/QĐ-TTg ngày 08/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện hương ước, quy ước; Quyết định số 2029/2018/QĐ- BVHTTDL ngày 31/5/2018 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc triển khai thi hành Quyết định số Quyết định số 22/QĐ-TTg ngày 08/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện hương ước, quy ước và các văn bản chỉ đạo có liên quan. Tổ chức niêm yết công khai Quy ước Tổ dân phố đã được UBND quận công nhận tại các bảng tin công cộng, nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng; tuyên truyền đến từng thành viên trong cộng đồng dân cư thông qua hệ thống chính trị khu dân cư, các buổi sinh hoạt, hội nghị tổ dân phố, khu dân cư, lồng ghép thực hiện các nội dung phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” trên địa bàn.
Nội dung Quy ước, hương ước được xây dựng phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; đạo đức xã hội, phong tục, tập quán tốt đẹp của cộng đồng dân cư; bảo đảm tự nguyện, trên cơ sở thỏa thuận, thống nhất của cộng đồng dân cư; phát huy đầy đủ quyền làm chủ của nhân dân; dựa trên nhu cầu tự quản của cộng đồng dân cư; bảo vệ, giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; xây dựng các giá trị văn hóa mới phù hợp với đặc điểm tình hình của cộng đồng dân cư; không vi phạm quyền con người, quyền công dân, bảo đảm bình đẳng giới; không đặt ra các Khoản phí, lệ phí, phạt tiền, phạt vật chất.
Công tác quản lý quy ước, hương ước thường xuyên được quận Thanh Xuân rà soát, kiểm tra việc tổ chức thực hiện của từng tổ dân phố/phường trên địa bàn; các cơ quan quản lý nhà nước từ quận tới phường chủ động hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc và bãi bỏ nếu phát hiện thấy sai phạm trong việc thực hiện hương ước, quy ước nhằm xây dựng hương ước, quy ước không trái với quy định của pháp luật, phù hợp với đạo đức xã hội, thuần phong, mỹ tục tốt đẹp của người dân tại từng cộng đồng dân cư.
Đến thời điểm hiện nay, sau khi thực hiện việc sáp nhập còn 231 tổ dân phố, quận đã công nhận hương ước, quy ước đối với 44 tổ dân phố thuộc các phường Phương Liệt, Khương Mai; các phường còn lại đang rà soát, xây dựng hương ước, quy ước.
Bám sát các văn bản chỉ đạo của Trung ương, Thành phố và Quận, UBND các phường trên địa bàn quận Thnah Xuân cũng đã hướng dẫn hệ thống chính trị tại Tổ dân phố, khu dân cư thành lập Ban soạn thảo gồm: Tổ trưởng tổ dân phố, Trưởng Ban công tác Mặt trận và một số người có uy tín và kinh nghiệm sống, có trình độ văn hóa, hiểu biết về pháp luật và phong tục tập quán ở địa phương. Công tác tổ chức lấy ý kiến về dự thảo hương ước, quy ước gửi đến UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc phường và các đoàn thể nhân dân trên địa bàn phường để xem xét và trình UBND quận phê duyệt. Đồng thời, quận Thnah Xuân cũng chỉ đạo phòng Văn hóa và Thông tin chủ động phối hợp với Ủy ban MTTQ quận, phòng Tư pháp quận thẩm định nội dung hương ước, quy ước của tổ dân phố, đề xuất UBND quận ra Quyết định công nhận theo quy định.
Nhằm tiếp tục phát huy có hiệu quả vai trò của quy ước, hương ước trong đời sống người dân, quận Thanh Xuân tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các ngành, các cấp và nhân dân trên địa bàn về việc xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước. Tổ chức rà soát, đôn đốc, kiểm tra việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước; kịp thời hướng dẫn sửa đổi, bổ sung, thay thế những hương ước, quy ước vi phạm pháp luật, trái với đạo đức, truyền thống và thuần phong mỹ tục.
Quận cũng tăng cường vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên đối với thực hiện hương ước, quy ước của địa phương; đánh giá kết quả thực hiện xây dựng hương ước, quy ước gắn với thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Kịp thời biểu dương, khen thưởng những đơn vị làm tốt và phê bình những đơn vị làm chưa tốt. Phát hiện kịp thời, chấn chỉnh, rút kinh nghiệm, xử lý nghiêm các vi phạm trong xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước, đặc biệt là những hương ước, quy ước có dấu hiệu xâm phạm hoặc hạn chế quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; bảo đảm cho hương ước, quy ước phát huy vai trò là công cụ tự quản của cộng đồng dân cư, góp phần hỗ trợ pháp luật trong điều chỉnh các mối quan hệ nội bộ của cộng đồng dân cư trước yêu cầu thực tiễn hiện nay về quản lý xã hội và thực thi pháp luật.
Văn Thông