Sau 7 năm ra đời, với sự kiên trì, bền bỉ trong công tác tuyên truyền, Quy tắc ứng xử nơi công cộng và Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố Hà Nội đã đi vào đời sống, trở thành tiền đề cho việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh ở Thủ đô.
Chung tay xây dựng cộng đồng văn minh
Bám sát yêu cầu thực tiễn, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, thành phố đã ban hành 2 Quy tắc ứng xử (QTƯX) (QTƯX nơi công cộng trên địa bàn Thành phố và QTƯX của cán bộ, công chức, viên chức người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố Hà Nội); đồng thời, xây dựng và triển khai kế hoạch đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục ứng xử văn hóa và đấu tranh phòng chống các hành vi bạo lực trên địa bàn Thủ đô. Hiện nay, Thành phố đã phát hành hơn 30.000 sổ tay QTƯX; hàng nghìn tin, bài, chuyên trang, chuyên mục về việc thực hiện QTƯX được đăng tải; tổ chức gần 40 cuộc tọa đàm, hội thi về 2 QTƯX. Việc thực hiện 2 QTƯX đã góp phần tích cực trong việc xây dựng, lan tỏa nếp sống thanh lịch, văn minh, bồi đắp và hoàn thiện nhân cách con người Thủ đô.
Cùng với đó, các sở, ngành, đơn vị, địa phương đều quan tâm đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc triển khai thực hiện 2 QTƯX. 2 QTƯX được triển khai thực hiện thống nhất, có sự vào cuộc và phối hợp chặt chẽ của các cấp ủy, chính quyền, các ngành, đoàn thể, đơn vị trực thuộc và sự hưởng ứng tích cực của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và Nhân dân. Đã cụ thể hóa kịp thời sự chỉ đạo của Thành phố thành các chương trình, kế hoạch, đề án gắn với cải cách hành chính, kỷ cương hành chính, nâng cao hiệu quả thực thi công vụ và nâng cao chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với các cơ quan nhà nước; Chỉ đạo thực hiện các quy tắc ứng xử gắn với việc triển khai Chỉ thị số 05-CT/TW (khóa XII) về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chi Minh; Chỉ thị số 24-CT/TU ngày 07/8/2023 của Thành ủy Hà Nội “Về việc tăng cường kỷ cương, kỷ luật và trách nhiệm giải quyết công việc trong hệ thống chính trị Thành phố”, thực hiện đánh giá phân loại cán bộ, công chức, viên chức hàng tháng, hàng năm trong đó có tiêu chí thực hiện 02 QTƯX, nêu cao vai trò gương mẫu của người đứng đầu cơ quan, đơn vị.
Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền được tổ chức đa dạng về hình thức, nội dung phù hợp với từng đối tượng, thời điểm, đặc biệt đã thực hiện nghiêm túc việc niêm yết 2 QTƯX tại cơ quan đảm bảo dễ thấy. Ngoài ra, các đơn vị tổ chức việc tuyên truyền trên hệ thống đài truyền thanh phường/xã/thị trấn; tuyên truyền trên Bản tin nội bộ, cổng Thông tin điện tử; tuyên truyền lồng ghép qua hoạt động hội họp, hội thi, hội diễn, liên hoan. Công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện 2 QTƯX được các đơn vị quan tâm, chủ động thực hiện thường xuyên và định kỳ, gắn với kiểm tra cải cách hành chính, kiểm tra công vụ… Đồng thời, các cơ quan, đơn vị cũng quan tâm đến công tác biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân thực hiện tốt 2 QTƯX gắn với việc thực hiện các phong trào thi đua, phong trào Người tốt – việc tốt…
Tích cực sáng tạo trong lan tỏa 2 QTƯX
Việc xây dựng mô hình tuyên truyền các QTƯX được quan tâm triển khai thực hiện và nhân rộng trên địa bàn. Ngoài các mô hình được triển khai theo hướng dẫn của Thành phố, một số địa phương, đơn vị, những cách làm hay, mô hình sáng tạo đã và đang tiếp tục được thực hành, lan tỏa đưa QTƯX thấm sâu vào đời sống cộng đồng.
Huyện Ba Vì đã triển khai kế hoạch chỉnh trang, sắp xếp khuân viên trụ sở các xã, thị trấn trên toàn địa bàn nhằm tạo không gian làm việc đảm bảo Xanh – sạch – đẹp – gọn gàng, khoa học và an toàn gắn với kỷ cương hành chính, góp phần xây dựng môi trường văn hoá công sở lành mạnh, duy trì và phát triển các tiêu chí huyện nông thôn mới, các xã nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu trên địa bàn.
Quận Cầu Giấy triển khai mô hình “Phụ nữ tham gia xây dựng chợ văn minh thực hiện Quy tắc ứng xử nơi công cộng”, nhằm bồi dưỡng ý thức xây dựng văn hóa ứng xử, cũng như tạo diện mạo mới hấp dẫn và văn minh hơn cho khu chợ truyền thống tại địa phương. Trước đó, không ít mô hình đã trở thành kiểu mẫu, niềm tự hào nhiều năm của Cầu Giấy trong bồi đắp văn hóa ứng xử, tiêu biểu như mô hình “Cầu thang văn hóa”, “Thư viện gia đình”, “Nhóm hộ gia đình tự quản”…
Tại nhiều địa phương đã triển khai thực hiện các mô hình “Danh lam thắng cảnh/Di tích lịch sử văn hóa kiểu mẫu”, “Thôn/tổ dân phố văn hóa kiểu mẫu”… góp phần tạo diện mạo xanh, sạch, đẹp cho môi trường sống, đẩy mạnh việc thực hiện tốt Bộ quy tắc ứng xử nơi công cộng, nâng cao chất lượng cuộc sống tinh thần cho người dân. Ngoài ra, tại mỗi địa phương, địa điểm cụ thể cũng có những mô hình riêng hiệu quả.
Sau 7 năm ra đời, có thể thấy, hệ thống QTƯX đang ngày càng trở nên thân thuộc với các cấp chính quyền, đoàn thể và mọi tầng lớp Nhân dân trong việc căn chỉnh văn hóa ứng xử, xây dựng cộng đồng ngày một văn minh, hiện đại, giàu bản sắc. Theo Phó Trưởng phòng Xây dựng nếp sống văn hóa và gia đình (Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội) Nguyễn Thị Việt Hà, từ thành phố tới cơ sở, hàng trăm cách làm hay, mô hình điểm đã và đang được triển khai, nhân rộng nhằm hiện thực hóa hai quy tắc ứng xử. Đáng nói, dù nhiều mô hình có nội dung tương tự, song việc triển khai không bị dập khuôn mà có sáng tạo cho phù hợp với điều kiện, đặc trưng, tính chất địa bàn, dân cư sinh sống.
Để công tác này tiếp tục giành được nhiều thành quả mới, Phó Giám đốc Sở Nội vụ Hà Nội Đinh Mạnh Hùng cho rằng, các địa phương nên lồng ghép nội dung quy tắc ứng xử một cách linh hoạt với các phong trào, cuộc vận động… Cần xây dựng các hình thức tuyên truyền theo từng nhóm đối tượng cho phù hợp, quan tâm tới những nơi trọng điểm, dễ xảy ra bất cập, như: Khu chợ, bến xe, vườn hoa… Đối với công sở, cần duy trì định kỳ đánh giá, nêu gương cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc trong triển khai thực hiện hai quy tắc ứng xử; phê bình thẳng thắn những hành vi, thái độ đi ngược lại chuẩn mực ứng xử…
Còn theo Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Trần Thị Vân Anh nhận định, việc thực hiện 02 quy tắc ứng xử đã trở thành một sự lan toả rộng rãi trong cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và Nhân dân. Và để việc thực hiện 2 QTƯX tiếp tục đạt hiệu quả cao, các sở, ban, ngành địa phương, đơn vị cần chủ động xây dựng kế hoạch tự kiểm tra để kịp thời nắm bắt, đánh giá tình hình triển khai và có giải pháp điều chỉnh, khắc phục kịp thời, phù hợp. Đồng thời, Đoàn kiểm tra liên ngành Thành phố về việc thực hiện 2 QTƯX cũng sẽ tăng cường các đợt kiểm tra, đẩy mạnh thêm công tác kiểm tra nơi công cộng theo từng chuyên đề.
Bảo Hân