Ngày 3/1, Trung Tâm Lưu trữ Quốc gia I tổ chức triển lãm tài liệu lưu trữ “Thư pháp của các Hoàng đế nhà Nguyễn”. Với trên 100 phiên bản châu phê, triển lãm giới thiệu đến công chúng, những người đam mê hội họa thư pháp thưởng thức những nét độc đáo, tinh hoa nhất từ bút tích của đích thân các vị vua nhà Nguyễn trên châu bản.
Châu bản triều Nguyễn là một Di sản tư liệu quý báu không chỉ của Việt Nam mà còn của thế giới. Châu bản cũng không chỉ là một loại hình văn bản hành chính thông thường, đây thực sự là nguồn sử liệu vô cùng phong phú để nghiên cứu lịch sử Việt Nam. Đặc biệt châu bản triều Nguyễn còn lưu giữ bút tích của 10 vị Hoàng đế nhà Nguyễn. Đây là các tài liệu duy nhất tại Việt Nam và cũng là số ít trên thế giới lưu trữ được bút tích trực tiếp của các vị vua về mọi vấn đề của đất nước trên văn bản. Chính vì vậy châu bản triều Nguyễn đã được UNESCO vinh danh là Di sản tư liệu thế giới.
Bút tích của các Hoàng đế nhà Nguyễn trên châu bản ngoài giá trị nội dung, thể hiện vai trò quyền lực của người đứng đầu đấy nước với những quan điểm trị quốc an dân, còn mang giá trị nghệ thuật đặc sắc như những bức thư pháp sống động. Mặc dù không chủ tâm thể hiện chữ viết theo lối thư pháp nhưng châu phê của các Hoàng đế nhà Nguyễn trên châu bản đã phần nào thể hiện kỹ thuật vận bút điêu luyện, đạt đến trình độ thẩm mỹ rất cao. Những nét bút son còn ghi dấu lại này đã tạo nên sự độ đáo hiếm có của một loại hình văn bản hành chính đẹp mắt như những tác phẩm nghệ thuật.
Châu bản triều Nguyễn chủ yếu được viết tay trên giấy dó bằng chữ Hán Nôm, trên văn bản hiện còn lưu bút tích phê duyệt bằng mực son của 10 vị hoàng đế nhà Nguyễn. Các hoàng đế nhà Nguyễn phê duyệt trực tiếp trên Châu bản bằng mực son với nhiều hình thức phong phú như: Châu phê, châu điểm, châu khuyên, châu mạt, châu sổ, châu cải.
Bút son trên châu bản triều Nguyễn không chỉ đơn thuần ẩn chứa những giá trị nghệ thuật đặc sắc, mà nội dung còn thể hiện vai trò quyền lực của người đứng đầu đất nước với những quan điểm về cách trị quốc, an dân khác nhau của mỗi vị Hoàng đế. Giai đoạn triều Nguyễn còn là một vương triều độc lập (1802-1884), nội dung phê duyệt của các hoàng đế trên châu bản thể hiện ý chí, quyền lực của người đứng đầu đối với mọi vấn đề của quốc gia.
Với trên 100 phiên bản châu phê, triển lãm “Thư pháp của các Hoàng đế nhà Nguyễn” giới thiệu đến công chúng, những người đam mê hội họa thư pháp thưởng thức những nét độc đáo, tinh hoa nhất từ bút tích của đích thân các Hoàng đế nhà Nguyễn trên Châu bản. Triển lãm hy vọng sẽ đem đến những góc nhìn mới về một loại hình văn bản hành chính nhưng cũng được coi như những tác phẩm nghệ thuật mang nét đẹp văn hóa của người xưa.
Triển lãm “Thư pháp của các Hoàng đế nhà Nguyễn” mở cửa phục vụ công chúng trong cả năm 2020 tại Trung Tâm Lưu trữ Quốc gia I, số 5 Vũ Phạm Hàm, Cầu Giấy, Hà Nội.
Hồng Diên
Theo MaskOnline