Mới đây nhất Nhà hát Múa rối Thăng Long đã hoàn thành và ra mắt vở rối cạn “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” của cố tác giả Lưu Quang Vũ và đây là tác phẩm nằm trong kế hoạch bảo tồn các vở diễn, các trích đoạn múa rối truyền thống của Nhà hát.
“Hồn Trương Ba da hàng thịt” được xem là một tác phẩm sân khấu kinh điển, được dàn dựng ở nhiều loại hình sân khấu khác nhau như kịch nói, tuồng, chèo, cải lương… Tác phẩm đã từng được đạo diễn NSƯT Lê Chí Kiên dàn dựng trên sân khấu múa rối lần đầu tiên vào năm 2016 với nhiều tâm huyết sau 9 năm ấp ủ và được đánh giá cao bởi những sáng tạo mới từ thiết kế sân khấu, âm nhạc đến tạo hình con rối… Tại Liên hoan quốc tế sân khấu Thử nghiệm lần thứ III, Hà Nội – 2016, vở rối cạn “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” đã giành giải Tiết mục thử nghiệm rối xuất sắc nhất cùng với 2 HCV và 2 HCB cá nhân.
Và năm 2025, vở rối cạn “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” lại một lần nữa được chính đạo diễn NSƯT Lê Chí Kiên phục dựng trên sân khấu Nhà hát Múa rối Thăng Long. Tác phẩm vẫn trung thành với nội dung của kịch bản nhưng câu chuyện quen thuộc này được kể lại trên sân khấu múa rối bằng ngôn ngữ và hơi thở của thời đại.
Cũng như phiên bản lần đầu ra mắt, vở rối cạn “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” được dàn dựng với thiết kế sân khấu có hình bàn cờ âm dương với 3 tầng sân khấu, tầng đại diện cho trời, tầng là căn nhà của hai gia đình Trương Ba và hàng thịt và tầng dưới dành cho xã hội, lúc là chợ nhưng có khi lại là thế giới của những âm hồn. Và ở các tầng sân khấu đó là sự kết hợp nhuần nhuyễn trong diễn xuất giữa người và con rối.
Bên cạnh thiết kế sân khấu ấn tượng, việc sử dụng rối bóng trong vở diễn của đạo diễn NSƯT Lê Chí Kiên được đánh giá cao bởi sự sáng tạo mới mẻ. Âm nhạc của vở rối cũng rất ấn tượng, nhất là ở phần mở đầu với bối cảnh là phiên chợ, tiếng dép lê, guốc gõ kết hợp với âm thanh của cảnh mua bán tấp nập. của gánh hát xẩm cùng những câu đồng dao… nghe rất lạ và vui tai. Hơn thế nữa, việc sử dụng nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống như hát xẩm, trầu văn… kết hợp với âm nhạc hiện đại đại như hiphop, rap … trong tác phẩm cũng mang lại cảm giác thích thú và mới lạ cho người xem.
Vở diễn “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” (kịch bản: cố tác giả Lưu Quang Vũ; Chuyển thể kịch bản múa rối: NSƯT Đăng Tiến; đạo diễn: NSƯT Lê Chí Kiên; Tạo hình con rối: Nghệ sĩ Ngô Thắng; Biên đạo: NSND Lê Hồng Phong; Âm nhạc: Lê Anh Thuỷ; Thiết kế mỹ thuật: NSND Doãn Bằng) là tác phẩm của Nhà hát Múa rối Thăng Long nhằm thực hiện Kế hoạch bảo tồn và phát huy nghệ thuật ca kịch truyền thống Thủ đô Hà Nội giai đoạn 2021 – 2025 của UBND thành phố Hà Nội.
Theo kế hoạch, thời gian tới, vở diễn “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” sẽ được Nhà hát Múa rối Thăng Long biểu diễn tại các trường học trên địa bàn thành phố trong chương trình sân khấu học đường. Hy vọng vở rối cạn được đánh giá là “ấn tượng và mới lạ” này không chỉ giới thiệu tới các em học sinh những nét độc đáo của nghệ thuật biểu diễn sân khấu nói chung cũng như múa rối nói riêng mà còn giúp các em có thêm những trải nghiệm sâu sắc và cụ thể hơn về các tác phẩm văn học trong chương trình giáo dục phổ thông.
PV